Εάν διατηρούμε την ψυχήν μας καθαρά από τα πάθη και από τους πονηρούς και αισχρούς λογισμούς.
«Αμήχανον (=αδύνατον) να γίνωμεν άξιοι να χωρέσωμεν εντός μας την θείαν Χάριν, εάν πρωτύτερα δεν εκδιώξωμεν τα πάθη, όπου επρόλαβαν και εκυρίευσαν τας ψυχάς μας... Και ένα δοχείον το οποίον περιείχε πρωτύτερα δυσώδες υγρόν, αν δεν πλυθή καλά πρώτον, δεν δέχεται την επίχυσιν του μύρου. Πρέπει πρωτύτερα να χυθούν τα προϋπάρχοντα εντός αυτού, δια να γίνη δυνατόν να χωρέσουν όσα θα ριφθούν μέσα κατόπιν» (Μ. Βασιλείου, Ερμηνεία εις τον 61 Ψαλμόν και στίχος 6).
Το Άγιον Πνεύμα έχει ως όχημα και καθέδραν τας ψυχάς των ανθρώπων. Πλησιάζει με πολλήν λεπτότητα κάθε ψυχή και χρησιμοποιεί και αγιάζει τα φυσικά ιδιώματα και χαρίσματα κάθε μιας ψυχής. Εάν η ψυχή παραμείνη μόνον εις τα φυσικά της τάλαντα και δεν αναπαύση δια της καθαρότητος αυτής, την χάριν του Αγίου Πνεύματος, τότε στερείται και τις πλούσιες δωρεές αυτού που αντιστοιχούν εις αυτήν. Χωρίς την υπερφυσικήν χάριν του Αγίου Πνεύματος δεν αξιοποιούνται τα φυσικά χαρίσματα και η ιδιαιτέρα ψυχοσύνθεσις της ψυχής. Η ψυχή παραμένει εις την εμπαθή αυτήν κατάστασιν και δεν αναγεννάται. Δεν φθάνει εις την δυνατότητα εις την οποίαν προορίζει αυτήν η θεία χάρις. Η θεία χάρις είναι πάντοτε προτρεπτική προς το αγαθόν και όχι αναγκαστική. Επομένως η ψυχή, εάν δεν δεχθή την νεύσιν της θείας χάριτος και δεν αγωνισθή να αξιοποίηση και να πολλαπλασιάση τα τάλαντα αυτής αδικεί τον εαυτόν της, διότι δεν φθάνει εις το μέτρον που της αξίζει. Κατά συνέπειαν και εν ημέρα της Κρίσεως θα μετανοήση και θα λογοδοτήση, διότι δεν χρησιμοποίησε καταλλήλως τα τάλαντα αυτής.
Αποκάθαρον Κύριε τα χρόνια έλκη της ψυχής μου, τη χειρουργία της Χάριτος του Αγίου Πνεύματος και τον χιτώνα αυτής λάμπρυνον και την υγείαν αυτής αποκατάστησον δια να στρέφεται με όλας αυτής τας δυνάμεις προς την ιδικήν σου αγάπην και δοξολογίαν.
Η καθαρά καρδία ελκύει εις τον εαυτόν της τας ακτίνας του Αγίου Πνεύματος και τότε η ψυχή ανάλαφρα πετά και αναβαίνει προς τα ουράνια. Την χάριν του Αγίου Πνεύματος επιζητών ο Προφήτης Δαβίδ έλεγε. «Τίς δώσει μοι πτέρυγας ωσεί περιστεράς και πετασθήσομαι και καταπαύσω;» (Ψαλ. 59, 4).
Καθώς οι δροσοσταλίδες της αυγής που επικάθηνται εις τα πέταλα των ανθέων προσδίδουν εις αυτά ωραιότητα και ζωήν, έτσι και η θεία χάρις ως δρόσος και αύρα λεπτή εισέρχεται εις τα βάθη της ψυχής και δραστηριοποιεί και παρηγορεί την ψυχήν και το σώμα. Εις τους οφθαλμούς τα δάκρυα ρέει και εις την ψυχήν γλωσσοπυρσόμορφον χάριν χέει.
Όταν λέγωμεν την ευχήν του Ιησού, το Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με, το γλυκύτατον Όνομα του Κυρίου μας γαληνόμορφον ποιεί την καρδίαν και ανθοφορεί και καρποφορεί τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος: «ο δε καρπός του Πνεύματος έστιν αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθωσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια» (Γαλ. ε' 23).
Εάν αυτήν την φροντίδα επιδείξωμεν, τότε θα δεχθούμε την Χάριν του Αγίου Πνεύματος κατ' αναλογίαν της καθαρότητός μας και θα είμεθα οικείοι του Χριστού και όχι ξένοι και αλλότριοι αυτού. Εις την παρούσαν ζωήν θα λάβωμεν ως αρραβώνα την Χάριν του Αγίου Πνεύματος, την οποίαν θέλομεν απολαύσει πλουσιωτέραν και καθαρωτέραν εις την Βασιλείαν των Ουρανών, Χάριτι και Φιλανθρωπία του Παναγίου και Ζωοποιού Πνεύματος, ω πρέπει πάσα δόξα, τιμή και προσκύνησις συν τω ανάρχω Πατρί και προβολεί αυτού και τω Ομοουσίω Λόγω αυτού εις τους αιώνας. Αμήν.
Χοϊκή χειρ αμαρτωλού μοναχού Μάρκελλου
