ΚΑΝΩΝ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ ΠΡΟΔΡΟΜΟ

(Ἱερέας: Εὐλογητός….)

Ψαλμὸς ΡΜΒ 142

     Κύριε, εἰσάκουσον τῆς προσευχῆς μου, ἐνώτισαι τὴν δέησίν μου ἐν τῇ ἀληθεία σου, εἰσάκουσόν μου ἐν τῇ δικαιοσύνη σου. Καὶ μὴ εἰσέλθης εἰς κρίσιν μετὰ τοῦ δούλου σου, ὅτι οὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν σου πᾶς ζῶν. Ὅτι κατεδίωξεν ὁ ἐχθρὸς τὴν ψυχήν μου, ἐταπείνωσεν εἰς γῆν τὴν ζωήν μου. Ἐκάθισε μὲ ἐν σκοτεινοῖς, ὡς νεκροὺς αἰῶνος, καὶ ἠκηδίασεν ἐπ' ἐμὲ τὸ πνεῦμα μου, ἐν ἐμοὶ ἐταράχθη ἡ καρδία μου. Ἐμνήσθην ἡμερῶν ἀρχαίων, ἐμελέτησα ἐν πᾶσι τοὶς ἔργοις σου, ἐν ποιήμασι τῶν χειρῶν σου ἐμελέτων. Διεπέτασα πρὸς σὲ τάς χεῖρας μου, ἡ ψυχή μου ὡς γῆ ἄνυδρος σοί. Ταχὺ εἰσάκουσόν μου, Κύριε, ἐξέλιπε τὸ πνεῦμα μου. Μὴ ἀποστρέψεις τὸ πρόσωπόν σου ἀπ' ἐμοῦ, καὶ ὁμοιωθήσομαι τοὶς καταβαίνουσιν εἰς λάκκον. Ἀκουστὸν ποίησον μοὶ τὸ πρωὶ τὸ ἔλεός σου, ὅτι ἐπὶ σοί ἤλπισα. Γνώρισον μοί, Κύριε, ὁδόν, ἐν ᾗ πορεύσομαι, ὅτι πρὸς σὲ ἦρα τὴν ψυχήν μου. Ἐξελοῦ μὲ ἐκ τῶν ἐχθρῶν μου, Κύριε, πρὸς σὲ κατέφυγον. Δίδαξον μὲ τοῦ ποιεῖν τὸ θέλημά σου, ὅτι σὺ εἶ ὁ Θεός μου. Τὸ Πνεῦμα σου τὸ ἀγαθὸν ὁδηγήσει μὲ ἐν γῇ εὐθεία. ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός σου, Κύριε ζήσεις μέ. Ἐν τῆ δικαιοσύνη σου ἐξάξεις ἐκ θλίψεως τὴν ψυχήν μου, καὶ ἐν τῷ ἐλέει σου ἐξολοθρεύσεις τοὺς ἐχθρούς μου. Καὶ ἀπολεῖς πάντας τους θλίβοντας τὴν ψυχήν μου, ὅτι ἐγὼ δοῦλος σου εἰμί.

Ο ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΜΑΣ

Άγιος Ιωάννης ο Καρπάθιος: 100 παρηγορητικά κεφάλαια προς τους μοναχούς της Ινδίας (Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, α΄ τόμος)

Ιωάννης ο Καρπάθιος, Άγιος: Σύντομη βιογραφία και Εισαγωγικά Σχόλια (Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, α΄ τόμος)

Σύντομη βιογραφία: Ο χρόνος που έζησε ο άγιος Ιωάννης ο Καρπάθιος, ο τόπος όπου πέρασε τους αγώνες της ασκήσεως, και όλα τα σχετικά με αυτόν, μας είναι ἀγνωστα. Μόνο ο ιερός Φώτιος γράφει γι' αυτόν (Ανάγνωση 201): Υπερτερεί πολύ ο Διάδοχος από τον Ιωάννη τον Καρπάθιο, ο οποίος επιγράφει το έργο του "Λόγος παρηγορητικός προς τους μοναχούς της Ινδίας", που τον παρακάλεσαν να τους γράψει.Διαιρείται ο λόγος αυτός σε εκατό κεφάλαια και προτρέπει τους αναγνώστες να έχουν εγκαρτέρηση στις συμφορές και να υπομένουν τους πειρασμούς που τους έρχονται.


***
Εισαγωγικά σχόλια: Ο όσιος Ιωάννης ο Καρπάθιος είναι ένας από τους παλαιούς πατέρες της Ερήμου, ασκητής και δάσκαλος του μοναχικού βίου. Είναι πολύ πιθανό να πρόκειται για τον μετέπειτα επίσκοπο Καρπάθου, έργα του οποίου διάβασε ο Μ. Φώτιος. Ως σοφός και όσιος, βρίσκεται εναρμονισμένος με την ασκητική και ησυχαστική παράδοση, παρουσιάζοντας ιδιοτύπως τη διδασκαλία του, που αποτελεί ερμηνεία σαρκωμένη της Παλαιάς και Καινής Διαθήκης, όπου συνεχώς παραπέμπει.


Τα ενσωματωθέντα έργα του στη Φιλοκαλία είναι τα "Εκατό Παραμυθητικά Κεφάλαια" και ο "Ασκητικός Λόγος", που έγραψε και απέστειλε στους θλιβόμενους μοναχούς των Ινδιών, κατόπιν παρακλήσεώς τους. Πρόκειται πράγματι για παρηγορητικές και ενθαρρυντικές παραινέσεις προς μοναχούς, όπου περιγράφονται οι αγώνες κατά των παθών, του κόσμου και των δαιμόνων, και υπογραμμίζεται η αγάπη του Θεού, που υπό μορφή παιδαγωγίας θλίβει τους αγαπητούς Του.


Η φράση του οσίου Ιωάννη είναι σαφής και τα νοήματα κρυστάλλινα, με επένδυση πολλές φορές αλληγορική, μέθοδο που εφαρμόζει, όπως πολλοί πατέρες, στην Παλαιά Διαθήκη. Η προσπάθειά του είναι αισθητή· θέλει να παρουσιάσει την πνευματική και ασκητική ζωή κοπιαστική μεν, αλλά και γεμάτη χαρά και ανάπαυση ψυχής.
Για να ενθαρρύνει τους μοναχούς στον πόλεμο κατά του διαβόλου, τους αποκαλύπτει την εξής αλήθεια, την οποία μη βλέποντας θλίβονταν: ότι αισθάνονται μεν αυτοί τους πολέμους του διαβόλου και την πίκρα τους, αλλά δεν αισθάνονται αυτό που είναι γεγονός· δηλαδή τις μαστιγώσεις που δίνουν οι μοναχοί με την αντίστασή τους στις δαιμονικές προκλήσεις, με την μετάνοιά τους και τις προσευχές τους, με τις οποίες καίνε τους δαίμονες, όπως γράφει και ο άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης: "Ονόματι Ιησού μάστιζε πολεμίους".
Θέλοντας ο όσιος δάσκαλος να απαλλάξει τους μοναχούς από αισθήματα κατωτερότητας απέναντι των λαϊκών και να τους κάνει να συνειδητοποιήσουν την υψηλή κλήση τους γράφει: "Πρόσεξε να μην καλοτυχίσεις ποτέ τον κοσμικο περισσότερο από τον μοναχό, επειδή εκείνος έχει γυναίκα και παιδιά και είναι ευχαριστημένος από τις ελεημοσύνες που κάνει και δεν πειράζεται από τον σατανά, νομίζοντας έτσι ότι αυτός είναι πιο ευάρεστος στον Θεό".
Πράγματι, αν και είναι και ο μοναχός αμαρτωλός, όμως η θλίψη της ψυχής του και η κακοπάθειά του είναι τιμιότερες στα μάτια του Θεού από τις αρετές του λαϊκού. Ο Θεός χαίρεται στους αγώνες των μοναχών, τους οποίους θλίβουν και στενοχωρούν οι δαίμονες. Και το γεγονός ότι τους πολεμούν με κάθε τρόπο οι εχθροί τους, φτάνει να αποδείξει ότι η ζωή τους είναι φιλόθεη και αποβλέπουν στην τελειότητά τους, αφού απαλλαγούν από τα δαιμονικά πάθη.
Ο όσιος Ιωάννης, συμμετέχοντας στις κοινές πατερικές εμπειρίες, επόμενο είναι να συμφωνεί με όλους τους ασκητικούς αγίους Πατέρες σε όλες τις πλευρές του μοναχικού βίου και στην τόσο διαφωτιστική δαιμονολογία τους. Γενικά η διδασκαλία του είναι επαγωγός, παραδοσιακή, γεμάτη πνευματική σοφία και χάρη και απευθύνεται με πολλή πατρική στοργή στους λιποψυχήσαντες Ινδούς μοναχούς. Γι' αυτό και τους ανατέμνει σαν έμπειρος γιατρός τη φύση της ψυχής, την ποιότητα των αρετών και των κακιών, τις δαιμονικές τέχνες, τις ενέργεις της χάρης και τους προτρέπει, μαζί με την ένταση της ασκητικής αγωγής, να προσεύχονται αδιάλειπτα και με ταπείνωση.
Τα "Εκατό Παραμυθητικά Κεφάλαια" και ο "Ασκητικός Λόγος" ανήκουν στη γνήσια ορθόδοξη πνευματική παράδοση και βοηθούν αποφασιστικά στη γνώση των ποικίλων πνευματικών προβλημάτων, των οποίων είναι απλανής δάσκαλος ο όσιος Ιωάννης ο Καρπάθιος, αφού είναι καρποί του ενός και ενοποιού Αγίου Πνεύματος με τη συνεργία της καθαρής του ψυχής και του φωτεινού νου του.

----------------------------------------(πηγή: Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, μεταφρ. Αντώνιος Γαλίτης, εκδ. Το περιβόλι της Παναγίας, 1986, α΄τόμος, σελ. 326-328).

Διάδοχος Φωτικής: Όροι (Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, α΄ τόμος)

1. Όρος της πίστεως είναι η απαθής σκέψη και κατανόηση του Θεού.

2. Όρος της ελπίδας είναι η αναχώρηση του νου προς τα ελπιζόμενα αγαθά.



3. Όρος της υπομονής είναι το να βλέπει κανείς με τα νοητά μάτια τόν αόρατο Θεό σαν ορατό μπροστά του, έχοντας αδιάλειπτη εγκαρτέρηση.


4. Όρος της αφιλαργυρίας είναι το να θέλει κανείς να μην έχει, όπως άλλοι επιθυμούν να έχουν.


5. Όρος της πνευματικής γνώσεως είναι το να αγνοεί κανείς τον εαυτό του, με το να βρίσκεται σε έκσταση στο Θεό.

6. Όρος της ταπεινοφροσύνης είναι το να φροντίζει να λησμονεί κανείς όλα τα καλά έργα του.


7. Όρος της αοργησίας είναι το να έχει κανείς μια μεγάλη επιθυμία να μην οργίζεται.


8. Όρος της αγνότητας είναι η παντοτινή αίσθηση ότι είναι κανείς ενωμένος με το Θεό.


9. Όρος της αγάπης είναι το να αισθάνεται κανείς ότι μεγαλώνει η αγάπη του προς εκείνους που τον υβρίζουν.

10. Όρος της τέλειας αλλοιώσεως που αισθάνεται κανείς από την ηδονή της αγάπης του στο Θεό, είναι το να νομίζει χαρά τη φρίκη του θανάτου.
--------------------------------------
(πηγή: Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, μεταφρ. Αντώνιος Γαλίτης, εκδ. Το περιβόλι της Παναγίας, 1986, α΄τόμος, σελ. 285).

Άγιος Διάδοχος Φωτικής: Σύντομη Βιογραφία και Εισαγωγικά Σχόλια (Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, α΄ τόμος)

Σύντομη βιογραφία: Ο άγιος πατέρας μας Διάδοχος, που χρημάτισε επίσκοπος της Φωτικής στην Παλαιά Ήπειρο του Ιλλυρικού, ήταν παλαιός, πρν από τον 7ο αιώνα. Αυτό το συμπεραίνουμε από τα συγγράμματα του αγίου Μαξίμου, στα οποία αναφέρει κεφάλαια του Διαδόχου.


Ότι ήταν σοφός άνθρωπος που έλαμπε στην πράξη και στην θεωρία, μπορεί ο καθένας να το εννοήσει από τον λόγο του αυτό. Τον έχει συνθέσει άριστα έπειτα από φιλοσοφημένη πείρα πολλών ετών κι αφού έζησε πολλές θείες αναβάσεις μέσα στην καρδιά του. Τον διαίρεσε σε εκατό κεφάλαια και αποκάλυψε τις βαθύτατες μυστικές λειτουργίες της προσευχής με κάθε ακρίβεια· και αφού τον γέμισε πυκνά με λόγια της Αγίας Γραφής και με θεωρίες ακριβούς πνευματικής γνώσεως, ως δείγμα διδασκαλίας της ιερής νηπτικής εργασίας, αποτελούμενο από όλες τις αρετές, τον άφησε σε όλους σχεδόν τους έπειτ' από αυτόν νηπτικούς και θεοφόρους πατέρες.
Γι' αυτό πολλοί από αυτούς στα νηπτικά έργα τους συχνά αναφέρονται στα κεφάλαια αυτά, όπως σε ακριβείς πίνακες, και παραθέτουν αυτολεξεί μαρτυρίες από αυτά. Τα αναφέρει και ο ιερός Φώτιος (αναγν.201) λέγοντας: Αυτούς τους δέκα όρους ακολουθούν τα εκατό κεφάλαια· και είναι αυτός ο λόγος άριστα συγκροτημένος για τους ασκουμένους στην αρετή και για τους γυμνασμένους στις πράξεις της τελειότητας, χωρίς να περιέχει καμιά ασάφεια....Η Σύνοδος που έγινε με την παρουσία του Ανδρονίκου του Παλαιολόγου, ο Θεσσαλονίκης Γρηγόριος, ο Θεσσαλονίκης Συμεών, ο Σιναΐτης Γρηγόριος, ο αγιότατος Κάλλιστος, και άλλοι πολλοί, μαρτυρούν ότι ο λόγος αυτός είναι άμεμπτος.


Το εκατοστό κεφάλαιο, που γράφει ο Φώτιος, αν και φαίνεται επιλήψιμο, ο θείος Μάξιμος ωστόσο το απαλλάσσει από κάθε αμφιβολία, ερμηνεύοντας την έννοιά του σύμφωνα με τον ορθό σκοπό της ευσέβειας, καθώς φαίνεται εδώ στο τέλος των κεφαλαίων.




***

Εισαγωγικά σχόλια: Ο άγιος Διάδοχος επίσκοπος Φωτικής της Ηπείρου, της σημερινής Παραμυθιάς, ήκμασε κατά τον 5ο αιώνα. Είναι εκπληκτικό το πως ένας τόσο μεγάλος θεολόγος και νηπτικός πατέρας είναι τόσο λίγο γνωστός, παρ' ότι ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, κατά τους αγώνες του υπέρ του Ησυχασμού και της μυστικής του θεολογίας, παραπέμπει αρκετές φορές στον άγιο Διάδοχο.


Οι εκδότες της Φιλοκαλίας εγκωμιάζουν ως μεγάλο νηπτικό Πατέρα τον θείο Διάδοχο και από τα ελάχιστα διασωθέντα έργα του επέλεξαν μόνο το βραχύτατο, του "Δέκα Όρους", και το μακρότατο, τα Ἑκατό Γνωστικά Κεφάλαια". Πρόκειται για ένα έργο βαθύτατης πνευματικής εμπειρίας, κυριολεκτικώς αγιοπνευματικό, με χρήση ενός μεγάλου αριθμού προτοτύπων λέξεων, προκειμένου να εκφρασθούν σύνθετες μυστικές κινήσεις και γεύσεις της ψυχής.


Τα "Εκατό Κεφάλαια", αν και παρουσιάζονται σαν αυτοτελή κείμενα, όμως έχουν μια εσωτερική ενότητα, η οποία θα μπορούσε να αποδοθεί και με το συνηθισμένο πεζογραφικό λόγο. Αλλά από τους αγίους Πατέρες, ιδίως τους νηπτικούς, έχει προτιμηθεί η άρραφη μέθοδος των κεφαλαίων για να εκφράζεται έτσι η συγκεκριμένη εμπειρία και για ν' απομνημονεύονται πιο εύκολα από τους μοναχούς. Επίσης πρέπει να παρατηρηθεί ότι τα έργα του αγίου Διαδόχου διακρίνονται για τη γλωσσική αττική χάρη και το σαφή τρόπο διατυπώσεως.


Όσο και σαφής αν είναι η διατύπωση αγιοπνευματικών εμπειριών, όμως μονάχα με την εσωτερική συγγένεια θα μπορούσαμε να τις αισθανθούμε. Και θα έπρεπε να βρισκόμαστε στην πνευματική κατάσταση του αγίου Διαδόχου, του οποίου η ψυχή ολόκληρη φλεγόταν από την αγάπη του Χριστού, ο νους του ήταν μέσα στην λάμψη του ακτίστου φωτός, η ταπείνωση συγκρατούσε σε αυτογνωσία τον θεωμένο όσιο, το σώμα του συνευφραινόταν μαζί με την ψυχή του, οι πνευματικές θεωρίες διαδέχονταν η μία την άλλη, η προσευχή μέσα στην καρδιά του είχε γίνει φύση, η μυστική ένωσή του με τον Θεό ήταν συνεχής, για να καταλάβουμε με πληρότητα το περιεχόμενο των εμπειριών του.

Νείλος ο Ασκητής, Άγιος: Λόγος ασκητικός (Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, α΄ τόμος)

Επιχείρησαν πολλοί, και Εθνικοί και Ιουδαίοι, να φιλοσοφήσουν. Μόνο όμως οι μαθητές του Χριστού προσπάθησαν να μάθουν την αληθινή φιλοσοφία, γιατί, μόνο αυτοί είχαν δάσκαλο τη Σοφία (το Χριστό), που έδειξε με έργα την επιμέλεια και την εργασία της αληθινής φιλοσοφίας. Οι πρώτοι, δηλ. οι Έλληνες, σαν να έπαιζαν δράμα πάνω στη σκηνή φόρεσαν ξένο προσωπείο, έχοντας άδειο όνομα φιλοσοφίας, χωρίς να έχουν την αληθινή φιλοσοφία και επιδεικνύοντας τη φιλοσοφικότητά τους με το να φορούν τρίβωνα (τριμμένο πανωφόρι) και να έχουν γενειάδα και ραβδί.



Στην ουσία περιποιούνταν το σώμα και υπηρετούσαν τις επιθυμίες τους σαν κυρίες τους· ήταν δούλοι της κοιλιάς τους και θεωρούσαν τις σαρκικές ηδονές ως έργο της φύσεως. Υπήκοοι της οργής και ξιπασμένοι για δόξα, εφορμούσαν στα λαμπρά συμπόσια με λαιμαργία σαν σκυλάκια, χωρίς να γνωρίζουν ότι προπάντων ο φιλόσοφος πρέπει να συμπεριφέρεται σαν άνθρωπος ελεύθερος και περισσότερο να αποφεύγει να είναι δούλος των παθών, παρά δούλος αγορασμένος με χρήματα ή δούλος οικογενειακός. Γιατί το να είναι κανείς δούλος ανθρώπου ίσως δεν βλάπτει εκείνον που ζει ορθά, ενώ το να κυριεύεται κανείς από τα πάθη και να υπηρετεί τις ηδονές, προξενεί ντροπή και μεγάλη γελοιοποίηση. Υπάρχουν και μερικοί οι οποίοι ενώ αμελούν την πρακτική αρετή εντελώς, νομίζουν ότι έχουν διαλέξει τη λογική φιλοσοφία, φλυαρούν για αφηρημένα πράγματα και προσπαθούν να εξηγήσουν τα ανεξήγητα· δηλώνουν ότι γνωρίζουν το μέγεθος του ουρανού και τις διαστάσεις του ηλίου και τις ενέργειες των αστέρων· ενίοτε επιχειρούν και να θεολογήσουν, όπου και η αλήθεια είναι ακατόρθωτη και ο στοχασμός με εικασίες είναι επικίνδυνος. Και αυτά ενώ ζουν ατιμότερα και από τους χοίρους που κυλιούνται στο βόρβορο. Είναι και μερικοί που έγιναν πρακτικοί· αυτοί έγιναν χειρότεροι από τους προηγούμενους με το να πουλήσουν τους κόπους για τις δόξες και τους επαίνους. Επειδή για τίποτε άλλο, παρά για επίδειξη και φιλοδοξία έκαναν τα περισσότερα οι ταλαίπωροι και αντάλλαζαν την τόση ταλαιπωρία με τον τιποτένιο και φτηνό έπαινο. Γιατί το να κρατούν παντοτινή σιωπή και να τρέφονται με χόρτα και φορούν τρίχινα ράκη και να ζουν μέσα στο πιθάρι, χωρίς να περιμένουν καμιά αμοιβή μετά το θάνατο, είναι πέρα από κάθε ανοησία, αφού με το τέλος της ζωής συγκαταργούνται τα βραβεία της αρετής· έθεσαν στον εαυτό τους αγώνα χωρίς στεφάνι και παντοτινή πάλη χωρίς βραβείο και παλαίστρα που μόνο ιδρώτες έχει και τίποτε περισσότερο.

Ιωάννης ο Σιναΐτης, Άγιος: Κλίμαξ - Λόγος ΚΓ΄ (Περί λογισμών βλασφημίας - οι οποίοι είναι ανέκφραστοι)

1. ΑΠΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΩΔΗ ρίζα και φοβερή μητέρα -εννοώ την μολυσμένη υπερηφάνεια- ακούσαμε προηγουμένως ότι προέρχεται ένας πολύ φοβερός απόγονος, δηλαδή η ανέκφραστη βλασφημία. Γι΄αυτό είναι ανάγκη να την φέρωμε στην μέση, διότι δεν είναι τυχαίος εχθρός, αλλά εχθρός και αντίπαλος φοβερώτερος από κάθε άλλον. Το δε χειρότερο είναι, ότι δεν μπορείς εύκολα να την εκφράσης και να την εξομολογηθής ή να την στηλιτεύσης ενώπιον πνευματικού ιατρού. Εξ αιτίας αυτού πολλές φορές αυτή η ανόσιος έφερε πολλούς σε απόγνωσι και απελπισία και κατέστρεψε κάθε τους ελπίδα, όπως το σαράκι το ξύλο.


2. Αυτή λοιπόν, αυτή η παμμίαρη βλασφημία ευχαριστείται πολλές φορές κατά την διάρκεια των αγίων συνάξεων και ακόμη την φρικτή ώρα της τελέσεως των Μυστηρίων να υβρίζη τον Κύριον και τα τελούμενα άγια μυστήρια. Από αυτό αντιλαμβανόμεθα πλήρως ότι δεν τα πρόφερε τα ανείπωτα και ασεβή και ακατανόητα εκείνα λόγια η ιδική μας ψυχή, αλλά ο αντίθεος δαίμων, ο οποίος εκδιώχθηκε από τους ουρανούς, διότι και εκεί σκέφθηκε να βλασφημήση τον Κύριον.

Διότι αν ήταν ιδικά μου τα άσεμνα και απρεπή εκείνα λόγια, πώς δέχομαι το δώρο της Θείας Κοινωνίας και το προσκυνώ; Πώς μπορώ να υβρίζω και να δοξολογώ συγχρόνως;

3. Πολλούς πολλές φορές ο απατεών δαίμων της βλασφημίας τους ωδήγησε σε παραφροσύνη.

Διότι κανείς άλλος λογισμός δεν είναι τόσο δύσκολος στην εξαγόρευσί του όσο αυτός. Γι΄αυτό πολλές φορές σε πολλούς εγήρασε μέσα τους. Και ως γνωστόν τίποτε δεν ισχυροποιεί τους δάιμονες και τους λογισμούς εναντίον μας, όσο το να τους τρέφωμε και να τους αποκρύπτωμε μέσα στην καρδιά μας ανεξομολόγητους.

4. Κανείς ας μη θεωρή τον εαυτόν του αίτιο για τους λογισμούς της βλασφημίας. Ο Κύριος, ο οποίος είναι καρδιογνώστης, γνωρίζει καλά ότι δεν είναι ιδικά μας αυτού του είδους τα λόγια και οι σκέψεις, αλλά των εχθρών μας.

ΜΑΘΕ Ν' ΑΓΑΠΑΣ (π. ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΟΝΑΝΟΣ)

Τί θαυμάζεις Μαριάμ;

 

Τί θαυμάζεις Μαριάμ; τί ἐκθαμβεῖσαι τῷ ἐν σοί; Ὅτι ἄχρονον Υἱόν, χρόνῳ ἐγέννησα φησί, τοῦ τικτομένου τὴν σύλληψιν μὴ διδαχθεῖσα. Ἄνανδρος εἰμί, καὶ πῶς τέξω Υἱόν, ἄσπορον γονὴν τίς ἑώρακεν, ὅπου Θεὸς δὲ βούλεται, νικᾶται φύσεως τάξις, ὡς γέγραπται. Χριστὸς ἐτέχθη, ἐκ τῆς Παρθένου, ἐν Βηθλεὲμ τῆς Ἰουδαίας.

Εφραίμ Φιλοθεΐτης: "Επιμονή στην πανίσχυρη νοερά προσευχή"

Καὶ μετά, ἀπὸ τὴν προφορικὴ ἐπίκλησι, ἡ εὐχὴ γίνεται ἐσωτερική. Ἀνοίγεται δρόμος μέσα στὸν νοῦ καὶ τὴν λέγει κατόπιν ὁ εὐχόμενος, χωρὶς νὰ κάνη προσπάθεια. Σηκώνεται ἀπὸ τὸν ὕπνο καὶ ἀμέσως ἀρχίζει ἡ εὐχὴ μόνη της! Πρῶτα ἀρχίζει μὲ τὴν προσπάθεια νὰ τὴν λέη προφορικά. Καὶ ἀφοῦ μὲ τὴν μπουλντόζα τῆς προφορικῆς ἐπίκλησης ἀνοίξη ὁ δρόμος, μετὰ περπατᾶ ἄνετα μὲ τὸ αὐτοκινητάκι τοῦ νοῦ. Ἡ προφορικὴ ἐπίκλησις ἀνοίγει τὸν δρόμο στὸ νοῦ καὶ ἡ εὐχὴ ἀρχίζει κατόπιν νὰ προφέρεται μὲ τὸν ἐνδιάθετο λόγο ἄνετα.

Κι ἂν ἡ εὐχὴ προχωρῆ βαθύτερα καὶ προοδευτικότερα, κάτι ποὺ ἀνήκει στοὺς κατ᾽ ἐξοχὴν μεγάλους νηπτικοὺς Πατέρες, ἀνοίγει πλέον ὄχι δρόμος ἀλλὰ κανονικὴ λεωφόρος μέσα στὴν καρδιά. Ὅταν ἡ καρδιά μελετᾶ τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, τότε γίνεται τὸ μεγάλο πανήγυρι, μὲ μεγάλα ὀφέλη, μὲ μεγάλα πνευματικὰ πλούτη. Τότε βρίσκει ὁ μοναχὸς τὸν κεκρυμμένο μαργαρίτη, τὸν πνευματικὸ θησαυρὸ καὶ μοιάζει μὲ τὸν σοφὸ ἔμπορο ποὺ ἀντάλλαξε τὰ πάντα: περιουσίες, μόρφωσι, κοσμικὴ δόξα, οἰκείους, πατρίδα καὶ τέλος ἀκόμα καὶ τὸν ἴδιο του τὸν ἑαυτό, γιὰ νὰ ἀγοράση αὐτὸν τὸν κεκρυμμένο πολύτιμο μαργαρίτη καὶ νὰ γίνη πάμπλουτος πνευματικά. Ἀλλὰ ξεκινάει ἀπὸ μικροπωλητής. Γι’ αὐτὸ χρειάζεται ἡ προφορικὴ ἐπίκληση τῆς εὐχῆς.


Ἅμα δὲν ἐπιμέναμε στὴν προφορικὴ εὐχὴ καὶ τὴν σιωπή, σύμφωνα μὲ τὴν ἐντολή τοῦ Γέροντος, ὁ νοῦς μας θὰ γύριζε ὅλα τὰ σοκάκια καὶ θὰ ἐφερνε ὅλα τὰ σκουπίδια τῆς φαντασίας στὴν καρδιά. Ἂν δὲν μᾶς ἔφερνε ὁ γλυκύτατος Θεός μας σ᾽ αὐτὸν τὸν μεγάλο Γέροντα, μόνο ἀκολουθίες θὰ διαβάζαμε. Καὶ ναὶ μὲν οἱ ἀκολουθίες εἶναι ἐξαιρετικὰ ὠφέλιμες γιὰ τὴν πνευματικὴ ἀσθένειά μας, ἀλλὰ δὲν ἔχουν τὴν δύναμι νὰ κατευνάσουν τὰ πάθη, ὅπως ἡ νοερὰ προσευχή. Κι αὐτὸ γιὰ τρεῖς λόγους:


– Πρῶτον, διότι μὲ τὴν Νοερὰ Προσευχὴ ὁ νοῦς δὲν περισπᾶται σὲ πολλὰ λόγια ὅπως στὶς ἀκολουθίες, ἀλλὰ συγκεντρώνεται μόνο σὲ λίγες λέξεις. Ἔτσι ὁ νοῦς ἀπορροφᾶ τὴν εὐχὴ μὲ περισσότερη ἄνεσι καὶ εἰσέρχεται μαζί της μέσα στὸ βαθας τῆς καρδιᾶς.

- Δεύτερον, διότι τὴν εὐχούλα ὁ καθένας, ἀνεξαρτήτως μορφώσεως καὶ πνευματικοῦ ἐπίπεδου, μπορεῖ νὰ τὴν λέγη. Οὔτε γράμματα χρειάζεται νὰ ξέρης οὔτε τὸ τυπικὸ οὔτε μουσική. Ἔτσι εἶναι ἄμεσα προσπελάσιμη σ᾽ ὅλους.


- Καὶ τρίτον, διότι τὴν εὐχὴ μπορεῖς νὰ τὴν λὲς ὅλη μέρα καὶ ὁπουδήποτε. Δὲν ὑπάρχει τόπος, χρόνος ἡ κατάστασις, κατὰ τὴν ὁποία δὲν μπορεῖς νὰ προσευχηθῆς. Μὰ στὴν ἐκκλησία εἶσαι, μὰ στὸ κελλί σου εἶσαι, μὰ στὴν δουλειά εἶσαι, μὰ στὸν δρόμο εἶσαι, μὰ στὸ νασοκομεῖο εἶσαι, μὰ στὴν φυλακή, ἡ εὐχούλα ἀπὸ τίποτα δὲν ἐμποδίζεται, τὰ πάντα ἁγιάζει καὶ τὰ δαιμόνια τὴν φοβοῦνται.

Συνέβη τὸ ἀκόλουθο γεγονὸς ποὺ ἐνίσχυσε μέσα μου τὴν πίστι στὴν δύναμι καὶ τὴν ἀξία τῆς προφορικῆς εὐχῆς. Κάποτε ἦρθε κοντά μας ἕνας δαιμονισμένος. Καθὼς δουλεύαμε μαζί, τὸν δίδαξα νὰ λέη τὴν εὐχούλα προφορικά, κυρίως γιὰ νὰ ἀποφύγω τὴν ἀργολογία. Πράγματι ἄρχισε ὁ ἀσθενὴς νὰ λέει τὴν εὐχούλα. Καὶ πάνω ποὺ ἄρχισε νὰ τὴν λέη τὸν ἔπιασε τὸ δαιμόνιο καὶ φώναζε:

-Πήγαινε στὸν Ἑσπερινοοοό, ἄσε τὸ κομποσχοίνιιιιι!

Ὁ ἴδιος ὁ δαίμονας, δηλαδή, φανέρωσε πὼς μὲ τὴν εὐχούλα μιλᾶμε δυναμικὰ μὲ τὸν Θεό. Βέβαια, κανεὶς δὲν πρέπει νὰ πολυδίνη σημασία στὰ λόγια τῶν δαιμόνων, καὶ τοῦτο διότι οἱ δαίμονες εἶναι ψεῦτες καὶ ἀνθρωποκτόνοι καὶ σπανίως λένε κάποια ἀλήθεια, ἀναμεμιγμένη μὲ τὸ ψεῦδος καὶ τὴν ἀπάτη. Ἔτσι ἔγινε φανερὸ πὼς τὰ δαιμόνια δὲν συμπαθοῦν καθόλου νὰ προφέρεται μὲ ζέσι καρδιᾶς τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ μας.

…Πολλὲς φορὲς ὅταν προσευχόμουν νοερά, ἀκολουθώντας πιστὰ τὴν διδασκαλία τοῦ Γέροντός μας, ἄλλοτε ὁ νοῦς μου μὲ ἀσύλληπτη ταχύτητα εἰσχωροῦσε σὲ οὐράνιες πνευματικὲς θεωρίες, ποὺ ξεπερνοῦσαν τὴν ὑλικὴ φύσι καὶ ἄλλοτε ἔνοιωθα σὰν νὰ μὴν μπορῆ ἡ προσευχή μου νὰ ξεπεράση τὸ ταβάνι τοῦ κελλιοῦ μου.

Καὶ ἔχοντας αὐτὴ τὴν ἀπορία ρώτησα:

- Γέροντα καμμία φορὰ στὴν προσευχή μου, δὲν μπορεῖ ὁ νοῦς μοῦ νὰ ξεπεράση τὴν σκέπη τοῦ κελλιοῦ μου. Γιατί αἰσθάνομαι αὐτὸ τὸ ἐμπόδιο;


Τὰ δαιμόνια, παιδί μου, ποὺ ἀοράτως βρίσκονται γύρω μας, αὐτὰ ἐμποδίζουν, κατ᾽ οἰκονομία Θεοῦ καὶ παραχώρησι, γιὰ νὰ διδαχθοῦμε ἐκ πείρας τὸν ἀόρατο πόλεμό τους. Παιδί μου καὶ ὁ βαρκάρης ἔτσι κάνει, ὅταν ἔχει ἀεράκι, προχωράει ἀκόπως μὲ τὰ πανιά, ὅταν ὅμως πέση ἄπνοια, νηνεμία, τότε πιάνει τὰ κουπιά. Καὶ τότε κοπιάζει, ἱδρώνει καὶ προχωράει. Ἔτσι κι ἔμεις. Ὅταν ἔρχεται ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ τότε ἡ εὐχὴ μόνη της λέγεται. Ὅταν ὅμως, γιὰ λόγους θείας οἰκονομίας, ἀποσυρθῆ τότε πρέπει νὰ πιάσουμε τὰ κουπιά, νὰ ἀγωνισθουμε, νὰ ἱδρώσουμε καὶ νὰ δείξουμε τὴν προαίρεσί μας.

Ἔτσι ἡ διδασκαλία τοῦ Γέροντός μας ἦταν ἡ ἐπιμονὴ στὴν προσευχή. Εἴτε εἴχαμε πολλὴ βροχὴ εἴτε ὑπερβολικὴ παγωνιὰ εἴτε μανιώδεις ἀνέμους, ἐμεῖς ἔπρεπε νὰ βιάζουμε τὸν ἑαυτό μας στὴν σωτήρια ἐπίκλησι τοῦ Χριστοῦ μας.

----------------------------------------------------------------

πηγή: Γέροντος Ἐφραὶμ Φιλοθεΐτου:«Ὁ Γέροντάς μου Ἰωσὴφ ὁ ἡσυχαστὴς καὶ σπηλαιώτης (1897-1959)», ἔκδοσις Ἱ. Μ. Ἁγ. Ἀντωνίου Ἀριζόνας USA 2008, σελ. 278-279, 280-283, 285.

πηγή ηλεκτρονικού κειμένου: christianvivliografia.wordpress.com

Κύριε, πρὶν εἰς τέλος ἀπόλωμαι, σῶσόν με.

Ἤθελον δάκρυσιν ἐξαλεῖψαι,

τῶν ἐμῶν πταισμάτων Κύριε,
τὸ χειρόγραφον,
καὶ τὸ ὑπόλοιπον τῆς ζωῆς μου,
διὰ μετανοίας εὐαρεστῆσαί σοι,
ἀλλ' ὁ ἐχθρὸς ἀπατᾷ με,
καὶ πολεμεῖ τὴν ψυχήν μου,



Κύριε,
πρὶν εἰς τέλος ἀπόλωμαι,
σῶσόν με.

Η Φιλοξενία Του Χριστού (Κυπριακό Λαϊκό Διήγημα)

Μιά φορά ήταν μιά γυναίκα. Εις τη στράταν της μιάν ημέρα εσυνάντησε τον Ιησού Χριστό. Τον Χαιρέτησε, του έβαλε μετάνοια, του φίλησε το χέρι και του λέγει:
-Σε περιμένω αύριο να ΄ρθεις στο σπίτι μου. Θα κάμω ετοιμασία. Θα' ρθείς;
-Θά έρθω

Πήγε τότε η γυναίκα, μάνι-μάνι σκούπισε, σφουγγάρισε, έβαλε τα τραπεζομάντιλα της τα καλά... Τα έκαμε ούλα ταιριαστά. Μαγείρεψε κιόλας, έβαλε τα πιάτα στο τραπέζι, όλα έτοιμα και περίμενε τον Ιησού Χριστό να 'ρθεί. Περίμενε, περίμενε... Νάσου ανέφανε ένας γέρος.

- Κάμε ελεημοσύνη, κόρη μου.
- Χάτε, άμε στην δουλειά σου. Καρτερώ ξένους εγώ.
Τον έδιωξε. Ύστερα από λίγο φάνηκε ένας άλλος.
- Μα πάει ένας, έρχεται άλλος; Εγώ καρτερώ ξένους και θα μου κουβαληθείτε σεις οι γέροι; Λάμνετε στη δουλειά σας.
Ύστερα φάνηκε μια γερόντισσα. Την έδιωξε και αυτή.
Καρτέρει, καρτέρει, Χριστός δεν εφάνη.
Την άλλη μέρα, από το πρωΐ βγήκε έξω η γυναίκα. Πήγε να εύρη τον Χριστό. Λαλεί του:
- Εχθές σε περίμενα να 'ρθείς όλη μέρα κι έκαμα ετοιμασία...
- Ήρθα τρείς φορές, λαλεί της, κι μ’ έδιωξες. Τρείς φορές ήρθα και μ’ έδιωξες. Τρείς φορές ήρθα και μ ' έβγαλες έξω.
- Πότε ήρθες; Δεν σε είδα.
- Δεν με είδες; Εκείνος ο γέρος ποιος ήταν; Ο άλλος ο άρρωστος ποιος ήταν; Η γερόντισσα που ήρθε ποιος ήταν;
Έμεινε τότε η γυναίκα ξερή κι ' εθώρεν τον. Δεν ήξερε τι να πει.
Τώρα όταν έρθει ένας φτωχός, νομίζουμε πως δεν είναι ο Ιησούς Χριστός. Δεν ακούεις που λαλεί ο Χριστός: αν δεν είδες εμένα, είδες τον αδελφό μου τον ελάχιστο;

ο πλανημένος από την οίηση-μια ιστορία για τους πολλούς από μας

Σας μεταφέρω με συντομία μια ιστορία πού διάβασα στον πατέρα Στέφανο γιαόσους πέφτουν στο νόσημα της υπερηφάνειας και της οίησης(=νομίζω πώς είμαι κάποιος ή κάτι).


 Ένας ιερέας πολυδιάβαζε γεροντικά, ευεργετηνούς και συναξάρια και πίστεψε πώς με τις φτωχές δυνάμεις του και χωρίς οδηγό και ταπείνωση , μπορούσε να κάνει ακριβώς ότι και οι άγιοι. Αποφάσισε λοιπόν όλη την μεγαλη τεσσαρακοστή ΝΑ ΜΗΝ ΠΙΝΕΙ ΚΑΘΟΛΟΥ ΝΕΡΟ εκτός από αυτό της κοινωνίας και της κατάλυσης, όπως οι πατέρες της ερήμου. Τότε ο νους του ψήλωσε και του καρφώθηκε ο λογισμός πώς έγινε σημειοφόρος και πώς διαφέρει από τους άλλους ιερείς.

Τα χαράματα της Δ΄Τετάρτης των Νηστειών πήγαινε προς τον ναό του για την προηγιασμένη, γεμάτος πεποίθηση για την αγιότητα του.Όταν βλεπει εντος του ναού ερυθροπόρφυρο φως και συνοδεία ιερέων και διακόνων στα πορφυρά και έναν δεσπότη πού του συστήθηκε ως άγιος Γρηγόριος. Την συνοδεία πλαισίωναν εξαπτέρυγα και φαντασία μεγάλη και ο δεσπότης αυτός τον παρότρυνε να τους ακολουθήσει για να τον πάνε στην αρμόζουσα θέση του στον ουρανό. Τους ακολούθησε λοιπόν με φανερή υπερηφάνεια και άγρια χαρά αλλα και με έναν αδιόρατο φόβο, ο οποίος φόβος τον ανάγκασε ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΜΗΧΑΝΙΚΑ ΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΤΟΥ.

Οπότε αυτομάτως όλες αυτές οι φαντασίες και τα οράματα διαλύθηκαν με θόρυβο και δυσωδία και αυτός παρέμεινε μόνος στο κρύο μπροστά στο χείλος του γκρεμού, πού δέσποζε στο χωριό. Συνήλθε τότε, κατάλαβε την απάτη, εξομολογήθηκε την πτώση στον μακαριστό Παντελεήμονα Θεσσ'νίκης και με βαθιά μετάνοια ξεπέρασε τα πάθη της υπερηφάνειας και οιήσεως. 

Εμένα αυτή η φρικτή ιστορία με ελέγχει. Όσοι παραδιαβάζουν αγιοτικά βιβλία και θέλουν να τα εφαρμόζουν , χωρίς ταπείνωση, πνευματικό οδηγό και προυποθέσεις είναι μαθηματικά ακριβές πώς θα φτάσουν στην τρέλα του δαιμονίου της οίησης και της υπερηφάνειας. 

Λοιπόν μέτρο, ταπείνωση, αυτογνωσία. 

Βλέπω, πολλούς και πρώτον πρώτον εμένα, πού νομίζουν πώς έγιναν κάτι και ξεπέρασαν τους άλλους σε αρετή, επειδή έχουν θρησκευτικές ταμπέλες, γνωσιακές περγαμηνές ή ζήλο κακό και άμετρο χωρίς διάθεση αγάπης. Μετάνοια ζήτησε ο Χριστός. Από "αγίους"χορτάσαμε. Και ελπίζω να ωφέλησα με την παραπάνω διηγηση.

Ο Άγιος Ιγνάτιος - (β) Περί μαρτυρίου, ταπεινώσεως και αγνότητος

Του Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κ. Ἰερεμία

1. Τα κυριακάτικα κηρύγματά μας, αδελφοί χριστιανοί, αναφέρονται στους αγίους Πατέρες, στην ζωή τους και την διδασκαλία τους. Γι᾽ αυτό και παρακαλώ να τα προσέχετε ιδιαίτερα. Για να νοήσουμε δε καλύτερα τους αγίους Πατέρες, τους μελετούμε κατά την χρονολογική τους σειρά. Τώρα είμαστε στους λεγομένους «Αποστολικούς Πατέρες», στην μεγάλη μορφή του Αγίου Ιγνατίου, Επισκόπου Αντιοχείας. Στο προηγούμενο κήρυγμά μας είπαμε ό,τι γνωρίζουμε από τον βίο του αγίου και θαυμάσαμε τον διάλογό του με τον αυτοκράτορα Τραϊανό. Ο αυτοκράτορας τελικά εξέδωσε την απόφαση ο Ιγνάτιος να οδηγηθεί στην Ρώμη και εκεί να καταφαγωθεί από τα θηρία. Στο σημερινό κήρυγμα θα μιλήσουμε για την διδασκαλία και θεολογία του αγίου. Παρακαλώ να προσέξετε τα όσα θα σας πω. Ο άγιος Ιγνάτιος συνοδευόμενος από στρατιωτικό τάγμα και πορευόμενος από την Αντιόχεια στη Ρώμη, έγραψε επτά επιστολές προς τις Εκκλησίες της Μικράς Ασίας. Τα κείμενα των επιστολών αυτών είναι υπέροχα. Τα όσα λίγα θα σας πω σήμερα, σχετικά με την διδασκαλία και θεολογία του Αγίου, είναι παρμένα από τις επιστολές αυτές του Αγίου.

2. Πρώτα πρώτα, χριστιανοί μου, θα σας πω τι λέγει ο Άγιος για το μαρτύριο, για το οποίο και πήγαινε στη Ρώμη. Το να πεθάνει για τον Χριστό ο άγιος Ιγνάτιος το θεωρεί πολύ ανώτερο από το να είναι βασιλιάς σε όλο τον κόσμο. Να σας το πω όπως ακριβώς το λέγει: «Καλόν μοι αποθανείν εις Χριστόν Ιησούν ή βασιλεύειν των περάτων της γης» (Ρωμ. 6,1)! Φοβερός λόγος! Τον μαρτυρικό θάνατο ο Άγιος τον θεωρεί ότι είναι μίμησις των παθημάτων του Χριστού. Γι᾽ αυτό και λέγει: «Επιτρέψατέ μοι μιμητήν είναι του πάθους του Θεού μου» (Ρωμ. 6,2-8). Το να είναι κοντά στο μαρτύριο και να φαγωθεί από τα θηρία το θεωρεί ο Άγιος ότι είναι πιο κοντά στον Θεό. Ακούστε, χριστιανοί μου, ωραία και φοβερά λόγια: «Εγγύς μαχαίρας εγγύς Θεού· μεταξύ θηρίων μεταξύ Θεού» (Σμυρν. 4,2)! Αλλά και το άλλο είναι πολύ ωραίο, πού λέγει σχετικά με το μαρτύριο ο άγιος Ιγνάτιος: Το μαρτύριό του το θεωρεί ως τοκετό. Πονάει μεν η γυναίκα όταν γεννά, αλλά ο πόνος αυτός είναι γλυκός, γιατί θα φέρει έναν καινούργιο άνθρωπο στον κόσμο. Έτσι το μαρτύριο του Αγίου θα τον γεννήσει, θα τον φέρει στην άλλη, στην αιώνια ζωή. Γι᾽ αυτό και σκεπτόμενος το μαρτύριό του λέγει: «Ο τοκετός μοι επίκειται» (Ρωμ. 6,1)! Επιθυμεί ο Άγιός μας τόσο πολύ το μαρτύριο, γιατί αυτό θα το πάθει για την αγάπη του Χριστού. Θυμόμαστε εδώ τον άγιο Κοσμά τον Αιτωλό, που παρακαλούσε συχνά στην προσευχή του και έλεγε: «Χριστέ μου κάνε να πεθάνω για την αγάπη σου, όπως και Εσύ πέθανες για την αγάπη μου»! Και ο άγιος Ιγνάτιος, σε μία υπέροχη περικοπή του λόγου του, λέγει να έλθουν πάνω του όλα τα βασανιστήρια, όσο οδυνηρά και αν είναι αυτά, αρκεί μόνο να συναντήσει τον αγαπημένο του Ιησού Χριστό. Η σχετική περικοπή στην οποία αναφέρομαι (βλ. Ρωμ. 5,3), αγαπητοί χριστιανοί, μας παρουσιάζει τον άγιο Ιγνάτιο ως μανιακό εραστή του Χριστού! Και αλλού πάλι ο άγιος παρουσιάζει τον εαυτό του ως σιτάρι, που με το μαρτύριό του θα αλεστεί στα δόντια των θηρίων, για να γίνει καθαρός άρτος του Χριστού. «Σίτος ειμί Θεού – λέγει – και δι᾽ οδόντων θηρίων αλήθομαι, ίνα καθαρός άρτος ευρεθω» (Ρωμ. IV,1). Χριστιανοί μου! Πρέπει να ετοιμαζόμαστε για μαρτύριο. Μπορεί ὁ Θεός και στα δικά μας χρόνια να επιτρέψει κάτι τέτοιο. Τα σημεία που μας παρουσιάζονται δεν είναι καθόλου ευχάριστα. Μόνο οι χριστιανοί που έχουν θερμή αγάπη στον Χριστό και θα έχουν γι᾽ αυτό την Χάρη Του, μόνον αυτοί θα μπορέσουν να αντέξουν στο μαρτύριο. Οι άλλοι θα γίνουν προδότες. Γι᾽ αυτό ας παρακαλούμε καθημερινά στην προσευχή μας λέγοντας: «Χριστέ μου, αν έρθουν χρόνια μαρτυρίου, δώσε μου τη Χάρη Σου να αντέξω τα βασανιστήρια για την αγάπη Σου και να μη σε αρνηθώ».

3. Τέτοιος θερμός πόθος για το μαρτύριο, πού βλέπουμε στον άγιο Ιγνάτιο, πήγαζε αδελφοί μου, από την ταπεινή του ψυχή. Πραγματικά, ο άγιος ήταν πολύ ταπεινός και εκφράζεται με πολύ ταπεινά λόγια για τον εαυτό του. «Νυν άρχομαι μαθητής είναι», λέγει κάπου (Ρωμ. 5,3)! Δηλαδή, τώρα αρχίζω να γίνομαι μαθητής! Φανταστείτε: Επίσκοπος αυτός, γέροντας στην ηλικία, πηγαίνει για μαρτύριο και όμως λέγει ότι τώρα αρχίζει να γίνεται μαθητής!!! Και εμείς παρουσιάζουμε τους εαυτούς μας με παχείς τίτλους, ως σεβασμιωτάτους και καθηγητές... Ο άγιος φοβάται ακόμη και το να διδάσκει τους άλλους, μήπως από την διδασκαλία αυτή του έλθει κενόδοξος λογισμός. Γι᾽ αυτό λέγει κάπου ότι αν και έχει να πει πολλά, όμως συγκρατεί τον εαυτό του, μήπως αυτό του φέρει καύχηση. Λέγει επί λέξει: «Πολλά φρονώ εν Θεώ, αλλ᾽ εμαυτόν μετρώ, ίνα μη εν καυχήσει απόλωμαι» (Τραλλ. 4,1). Αλλά και το άλλο είναι ωραίο, που λέγει ο άγιος Ιγνάτιος για την διδασκαλία, που καταδικάζει μερικούς κήρυκες αλλά και μερικούς χριστιανούς, πού θέλουν να κάνουν τον κήρυκα. Είναι καλύτερα, λέγει ο άγιος, να σωπαίνει κανείς, αλλά να «είναι», να διδάσκει δηλαδή με το παράδειγμά του, παρά νά λαλεί και να μην «είναι», να μην εφαρμόζει δηλαδή τα κηρυττόμενα. Ακούστε πως το λέγει: «Αμεινόν εστι σιωπάν και είναι η λαλούντα μη είναι» (Ἐφεσ. 15,1)!

4. Τέλος, θέλω να σας πω χριστιανοί μου, και λίγα μόνο από τα πολλά που λέγει ο άγιος για την αγνότητα. Κατά πρώτον μας λέγει ότι μεταξύ μας πρέπει να έχουμε μια καθαρή αγάπη, που θα μας κάνει να βλέπουμε ο ένας τον άλλον με «εντροπή», δηλαδή με σεβασμό και όχι σαρκικά. Λέγει: «Εντρέπεσθε αλλήλους και μηδείς κατά σάρκα βλεπέτω τον πλησίον, αλλ᾽ εν Ιησού Χριστώ αλλήλους διαπαντός αγαπάτε» (Μαγν. 6,2). Τα πρόσωπα των χριστιανών είναι «αξιόθεα πρόσωπα» (Ρωμ. 1,1) και δεν πρέπει να τα βλέπουμε σαρκικά. Για να μη λέω πολλά μου άρεσε ιδιαίτερα αυτή η ιδέα του αγίου Ιγνατίου για τους παρθενεύοντας, για όσους δηλαδή γίνονται Μοναχοί ή Μοναχές. Αυτοί, λέγει ο άγιος, παρθενεύουν «εις τιμήν της σαρκός του Κυρίου», του Ιησού Χριστού, του Οποίου η σάρκα είναι παρθενική! Πολύ μεγάλη τιμή αυτή για τους παρθενεύοντας. Αλλά λέγει παρακάτω ο άγιος ότι ο παρθενεύων πρέπει να είναι ταπεινός, γιατί «εάν καυχήσηται απώλετο», δηλαδή χάθηκε (Προς Πολύκαρπον 5,2).

Με πολλές ευχές,

† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας

ΠΗΓΗ : ΛΟΓΟΙ ΠΕΡΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ

Τέλεια βαθειά φιλοσοφημένη είναι η θρησκεία μας. Το απλό είναι και το πιο πολύτιμο. Έτσι να αγωνίζεσθε στην πνευματική ζωή, απλά, απαλά, χωρίς βία. Η ψυχή αγιάζεται και καθαίρεται με τη μελέτη των λόγων των πατέρων, με την αποστήθιση ψαλμών, αγιογραφικών χωρίων, με την ψαλτική, με την ευχή. Δοθείτε λοιπόν σε αυτά τα πνευματικά και αφήστε όλα τα άλλα

Στη λατρεία του Θεού μπορούμε να φθάσουμε εύκολα αναίμακτα. Είναι δύο δρόμοι που μας οδηγούν στο Θεό, ο σκληρός και ο κουραστικός με τις άγριες επιθέσεις κατά του κακού και ο εύκολος με την αγάπη. Υπάρχουν πολλοί που διάλεξαν το σκληρό δρόμο και <<έχυσαν αίμα για να λάβουν Πνεύμα.>> ,ώσπου έφθασαν σε μεγάλη αρετή. Εγώ βρίσκω ότι ο πιο σύντομος δρόμος είναι αυτός με την αγάπη. Αυτόν να ακολουθείτε και εσείς.Μπορείτε, δηλαδή, να κάνετε άλλη προσπάθεια. Να μελετάτε να προσεύχεσθε και να έχετε ως στόχο να προχωρήσετε στην αγάπη του Θεού και της Εκκλησίας. Μην πολεμάτε να διώξετε το σκοτάδι από το δωμάτιο της ψυχής σας. Ανοίξτε μια τρυπίτσα για να έλθει το φως και το σκοτάδι θα φύγει.Το ίδιο ισχύει και για τα πάθη και τις αδυναμίες. Να μην τα πολεμάτε αλλά να τα μεταμορφώνετε σε δυνάμεις περιφρονώντας το κακό. Να καταγίνεσθε με τα τροπάρια ,τους κανόνες, τη λατρεία του Θεού, το θείο έρωτα. Όλα τα άγια βιβλία της Εκκλησίας μας ,η Παρακλητική, το Ωρολόγιο, το Ψαλτήρι, τα Μηναία, περιέχουν λόγια άγια, ερωτικά προς τον Χριστό μας.Όταν δοθείτε σε αυτήν την προσπάθεια με λαχτάρα η ψυχή σας θα αγιάζεται με τρόπο απαλό, μυστικό, χωρίς να το καταλαβαίνετε. Οι βίοι των αγίων και πιο πολύ ο βίος του Αγίου Ιωάννου του Καλυβίτου, μου έκαναν εντύπωση. Οι άγιοι είναι φίλοι του Θεού. Όλη την ημέρα μπορείτε να εντρυφάτε και να απολαμβάνετε τα κατορθώματα τους και να μιμείστε των βίο τους. Οι άγιοι είχαν δοθεί εξ ολοκλήρου στον Χριστό.Με αυτήν την μελέτη σιγά-σιγά θα αποκτήσετε την πραότητα, την ταπείνωση, την αγάπη και η ψυχή σας θα αγαθύνεται. Να μην διαλέγετε αρνητικούς τρόπους για την διόρθωση σας. Δεν χρειάζεται ούτε τον διάβολο να φοβάσθε, ούτε την κόλαση, ούτε τίποτα. Δημιουργούν αντίδραση.Έχω και εγώ μια μικρή πείρα σε αυτά. Ο σκοπός δεν είναι να κάθεσθε, να πλήττετε, και να σφίγγεσθε, για να βελτιωθείτε. Ο σκοπός είναι να ζείτε, να μελετάτε, να προσεύχεσθε, να προχωράτε στην αγάπη, στην αγάπη του Χριστού, στην αγάπη της Εκκλησίας. Αυτό είναι το άγιο και το ωραίο που ευφραίνει και απαλλάσσει την ψυχή από κάθε τι κακό, η προσπάθεια να ενωθεί κανείς με τον Χριστό.Να αγαπήσει τον Χριστό ,να λαχταρήσει τον Χριστό, να ζει εν τω Χριστώ, σαν το Απόστολο Παύλο που έλεγε <<ζω δε ουκέτι ε γω, ζη δε εν εμοί Χριστός>>. Αυτό να είναι ο στόχος σας. Οι άλλες προσπάθειες να είναι μυστικές ,κρυμμένες. Εκείνο που θα πρέπει να κυριαρχεί είναι η αγάπη στον Χριστό.Αυτό να υπάρχει μες στο μυαλό ,στη σκέψη, στη φαντασία, στη καρδιά, στη βούληση. Αυτή η προσπάθεια να είναι και πιο έντονή ,πως θα συναντήσετε τον Χριστό, πως θα ενωθείτε μαζί Του, πως θα τον ενστερνισθείτε μέσα σας.Τια αδυναμίες αφήστέ τις όλες, για να μην παίρνει είδηση το αντίθετο πνεύμα και σας βουτάει και σας καθηλώνει και σας βάζει στην στεναχώρια. Να μην κάνετε καμία προσπάθεια να απαλλαγείτε από αυτές. Να αγωνίζεσθε με απαλότητα και απλότητα χωρίς σφίξιμο και άγχος. Μη λέτε <<Τώρα θα σφιχτώ, θα κάνω προσευχή να αποκτήσω αγάπη, να γίνω καλός κ.τ.λ>>. Δεν είναι καλό να σφίγγεσαι να πλήττεις για να γίνεις καλός.Έτσι θα αντιδράσετε χειρότερα. Όλα να γίνονται με απαλό τρόπο αβίαστα και ελεύθερα. Ούτε να λέτε <<Θεέ μου απάλλαξε με από αυτό>> π.χ το θυμό την λύπη. Δεν είναι καλό να προσευχόμαστε η να σκεπτόμαστε το συγκεκριμένο πάθος, κάτι γίνεται στην ψυχή μας και μπλεκόμαστε ακόμα περισσότερο.Ρίξου με ορμή για να νικήσεις το πάθος και θα δεις τότε πως θα σε αγκαλιάσει, θα σε σφίξει και δεν θα μπορέσεις τίποτα να κάνεις. Μην πολεμάτε απευθείας τον πειρασμό να φύγει, μη λέτε <<Πάρ τόν Θεέ μου>> Τότε του δίνεται σημασία και ο πειρασμός σφίγγει. Γιατί παρόλο που λέτε <<παρ τόν Θεέ μου>> βασικά τον θυμάστε και υποθάλπετε περισσότερο.Η διάθεση για απαλλαγή βέβαια θα υπάρχει αλλά θα είναι παρά πολύ μυστική και λεπτή χωρίς να φαίνεται. Θα γίνεται μυστικά. Θυμηθείτε εκείνο που λέγει η Αγία Γραφή <<μη γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου>>. Όλη η δύναμη σας να στρέφεται στην αγάπη του Θεού, στην λατρεία Του, στην προσκόλληση σε Αυτόν.Έτσι η απαλλαγή από το κακό και τις αδυναμίες θα γίνεται μυστικά χωρίς να παίρνετε είδηση χωρίς κόπο. Αυτήν την προσπάθεια κάνω και εγώ. Βρήκα ότι είναι ο καλύτερος τρόπος αγιασμού, αναίμακτος.Καλύτερα δηλ, να ρίχνομαι στην αγάπη, μελετώντας τους κανόνες, τα τροπάρια, τους ψαλμούς. Αυτή η μελέτη και εντρύφηση χωρίς να καταλάβω πηγαίνει το νου μου προς το Χριστό και γλυκαίνει την καρδιά μου. Συγχρόνως εύχομαι ανοίγοντας τα χέρια με λαχτάρα με αγάπη με χαρά και ο Κύριος με ανεβάζει στην αγάπη Του. Αυτός είναι ο σκοπός μας να φθάσομε εκεί.Τι λέτε αυτός ο δρόμος δεν είναι αναίμακτος;. Υπάρχουν και πολλοί άλλοι τρόποι όπως για παράδειγμα να θυμάστε την κόλαση τον διάβολο και τον θάνατο. Έτσι από φόβο και υπολογισμό αποφεύγεις το κακό.Εγώ ελάχιστος δεν εφάρμοσα στη ζωή μου αυτούς τους τρόπους που κουράζουν, γενούν αντίδραση και πολλές φορές αντίθετο αποτέλεσμα. Η ψυχή και όταν μάλιστα είναι ευαίσθητη, ευφραίνεται στην αγάπη και ενθουσιάζεται, ενδυναμώνεται και μετασχηματίζει και μεταποιεί και μεταστοιχειώνει όλα τα αρνητικά και τα άσχημα.Για αυτό εγώ προτιμώ τον εύκολο δρόμο δηλ, αυτό τον τρόπο που τον πετυχαίνομε με τη μελέτη των κανόνων των Αγίων. Στους κανόνες θα βρούμε τρόπους που μεταχειρίσθηκαν οι Άγιοι, οι όσιοι, οι ασκητές, και οι μάρτυρες.Καλό είναι να κάνουμε αυτήν την <<κλοπή>>. Να κάνουμε και εμείς ότι έκαναν εκείνη. Αυτοί ρίχθηκαν στην αγάπη του Χριστού. Έδωσαν όλη την καρδιά τους. Να κλέψουμε τον τρόπο τους.

Το απλό είναι και το πιο πολύτιμο.

Oλα στη ζωή πρέπει να τα αντιμετωπίζουμε απλά..οχι επιπολαιότητες και αγχος.Το αγχος δεν ειναι τιποτε άλλο από το πως αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα.. Το ίδιο πραγμα αλλος μπορει να το βλέπει απλό και άλλος να το βλέπει βουνό.σε κάθε περίπτωση η μίμιση απο τους αγίους μας πρεπει να είναι επιβεβλημένη.Είδατε τι απλά ζούσαν..μπορεί να είχαν κακουχίες και δυσκολες συνθήκες ζωής αλλα αγχος δεν είχαν.Οι άνθρωποι όπως λέγει και ο γερων Παίσιος τα απλά πραγματακια τα κανουν σύνθετα και μπερδεμένα και άκρη δε βγάζουν,με αποτέλεσμα μικρό θέμα μεγάλος καυγάς..

περί μετανοίας (Εφραίμ του Σύρου)

Δεν πρέπει να απογοητευθούμε για την σωτηρία μας,αδερφοί,εφόσον έχουμε μητέρα την μετάνοια.Δεν πρέπει να απελπισθούμε για την σωτηρία μας,αγαπητοί, εφόσον μας παρακαλεί μια τέτοια μητέρα.Αυτή τα θηριάλωτα για τον Θεό τα οδήγησε στον παράδεισο και θα αρνηθεί εμάς;

Σπλαχνίσθηκε εκείνους που ήταν έξω από την Εκκλησία και δε θα λυπηθεί εμάς;Παροτρύνει εκείνους που ακόμη δεν πίστευσαν ,και θα απορρίψει αυτούς που πίστευσαν πια;Κανείς δεν χάνει αυτό που έχει , ενώ δεν θέλει να λάβει αυτό που δεν έχει.Τότε πως ο Θεός και ο Πατέρας θα εγκαταλείψει εύκολα αυτούς που απέκτησε με με το αίμα του Υιού του;Κανείς δεν σκορπίζει εύκολα αυτό που μαζεύει με κόπο.Τότε πως ο Θεός θα απορρίψει εύκολα αυτούς από τα έθνη, που δέχθηκε με τον κόπο των Αποστόλων;Μήπως δηλαδή αποφάσισε ανώφελα τον ερχομό του Υιού του, ή περιφρόνησε την έκχυση του αίματος του,ή θέλει να διαγράψει την οικονομία του θανάτου του , ή θεώρησε ασήμαντη την δόξα της ανάστασης του, για να απαρνηθεί εύκολα εμάς που σωθήκαμε με αυτά τα μυστήρια;Αυτός ο ίδιος έστειλε το Άγιο Πνεύμα και αγίασε την Εκκλησία.Απέστειλε τους Αποστολους στα έθνη να κηρύξουντο Ευαγγέλιο.Αν δεν θέλει να σωθούμε εμείς, άσκοπα πρόσφερε τις τόσο μεγάλες δωρεές;Διότι ή δεν ήξερε την κατάσταση μας , ή περιγέλασε τα έθνη.Όμως και το ένα και το άλλο είναι άδικο,ακόμη και να το σκεφθεί κανείς.Διότι ούτε αγνόησε την κατάσταση μας , ούτε έκανε κάτι άχρηστο.Μας έχει μάλιστα ποίμνη του, και είναι ποιμένας μας και ΤΩΡΑ και στον ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ!

...προς την Βηθλεέμ...

Ὑπόδεξαι Βηθλεέμ, τὴν τοῦ Θεοῦ Μητρόπολιν. Φῶς γὰρ τὸ ἄδυτον ἐπὶ σὲ γεννῆσαι ἥκει. Ἄγγελοι θαυμάσατε ἐν οὐρανῷ ἄνθρωποι δοξάσατε ἐπὶ τῆς γῆς, Μάγοι ἐκ Περσίδος, τὸ τρισόκλεον δῶρον προσκομίσατε. Ποιμένες ἀγραυλοῦντες, τὸν τρισάγιον ὕμνον μελῳδήσατε. Πᾶσα πνοὴ αἰνεσάτω τὸν Παντουργέτην.

Λόγος περι μετανοίας και κατανύξεως του Άγιου Συμεών του Νέου Θεολόγου

Γέροντας Πορφύριος:Ὄχι μεγάλες τιμωρίες. Ἀλλά σωστές συμβουλές.

«Κοίταξε, παιδί μου! Ο Θεός μας, προκειμένου να διαπαιδαγωγήσει τα παιδιά του, που τον πιστεύουν, τον αγαπούν και τον λατρεύουν, χρησιμοποιεί διάφορους τρόπους, μεθόδους και σχέδια. Μέσα στα σχέδια του Θεού μας είναι και η επιβολή κανόνων, οι όποιοι αποσκοπούν, πάντα, στη σωτηρία τής ψυχής μας. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση τη δική σου. Εμείς δεν μπορούμε να αλλάξουμε η να διαγράψουμε τα σχέδια τού Θεού. Πολύ περισσότερο δεν μπορούμε να του το επιβάλλουμε. Μπορούμε, όμως, να τον παρακαλέσουμε και να τον ικετεύσουμε, και Εκείνος, σαν φιλάνθρωπος που είναι, μπορεί να εισακούσει τις προσευχές μας και να συντμήσει το χρόνο ή ακόμη και να τον διαγράψει.

Και το ένα και το άλλο, στο χέρι του είναι. Εμείς θα το ζητήσουμε. Και Εκείνος θα το εγκρίνει.Ύστερα, οι κανόνες αυτοί δεν έχουν το χαρακτήρα τής εκδικήσεως η τής τιμωρίας, αλλά τής διαπαιδαγωγήσεως, και δεν έχουν καμιά σχέση με αυτούς που επιβάλλονται από ορισμένους πνευματικούς κατά την εξομολόγηση, και οι οποίοι, είτε από υπερβάλλοντα ζήλο, είτε από άγνοια, εξαντλούν τα όρια τής τιμωρίας, χωρίς να αντιλαμβάνονται, ότι με τον τρόπο αυτό, αντί να κάνουν καλό, διαπράττουν έγκλημα.
Εγώ, πάντα τους φωνάζω και τους συμβουλεύω: Όχι μεγάλες τιμωρίες. Αλλά σωστές συμβουλές. Γιατί, οι μεγάλες τιμωρίες, τροφοδοτούν τον άλλο (το διάβολο) με πλούσια πελατεία. Και αυτός, αυτό περιμένει. Αυτό καραδοκεί, και έχει πάντα ανοιχτές τις αγκάλες του για να τους δεχτεί! Και τους τάζει, μάλιστα, λαγούς με πετραχήλια…Γι’ αυτό, απαιτείται μεγάλη προσοχή στην επιλογή του πνευματικού. Όπως αναζητάτε τον καλύτερο γιατρό, το ίδιο να κάνετε και για τον πνευματικό. Και οι δύο γιατροί είναι. Ο ένας του σώματος και ο άλλος τής ψυχής»!
Γέροντος Πορφυρίου Ιερομονάχου, «ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ»

Η ιστορία δυο φίλων που περπατούσαν στην έρημο.

Κάποια στιγμή τσακώθηκαν και ο ένας από τους δύο έδωσε ένα χαστούκι στον άλλο.

Αυτός ο τελευταίος, πονεμένος, αλλά χωρίς να πει τίποτα, έγραψε στην άμμο:

ΣΗΜΕΡΑ Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΜΟΥ ΦΙΛΟΣ ΜΕ ΧΑΣΤΟΥΚΙΣΕ.

Συνέχισαν να περπατούν μέχρι που βρήκαν μια όαση όπου αποφάσισαν να κάνουν μπάνιο. Αλλά αυτός που είχε φάει το χαστούκι παραλίγο να πνιγεί και ο φίλος του τον έσωσε.

Όταν συνήλθε, έγραψε πάνω σε μια πέτρα:

ΣΗΜΕΡΑ Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΜΟΥ ΦΙΛΟΣ ΜΟΥ ΕΣΩΣΕ ΤΗ ΖΩΗ.

Αυτός που τον είχε χαστουκίσει και στη συνέχεια του έσωσε τη ζωή, τον ρώτησε:

όταν σε χτύπησα, έγραψες πάνω στην άμμο, και τώρα έγραψες πάνω στην πέτρα. Γιατί;

Ο άλλος φίλος απάντησε :

«όταν κάποιος μας πληγώνει, πρέπει να το γράφουμε στην άμμο, όπου οι άνεμοι της συγνώμης μπορούν να το σβήσουν. Αλλά όταν κάποιος κάνει κάτι καλό για μας, πρέπει να το χαράζουμε στην πέτρα, όπου κανένας άνεμος δεν μπορεί να το σβήσει».

Μάθε να γράφεις τα τραύματα σου στην άμμο..

και να χαράζεις τις χαρές σου στην πέτρα.....!!!!

ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΟ ΘΑΥΜΑ ΣΤΗΝ ΑΙΓΥΠΤΟ

Ένας Μουσουλμάνος στην Αίγυπτο σκότωσε τη γυναίκα του και την έθαψε με τα δύο κοριτσάκια τους...

Ύστερα κατήγγειλε στην αστυνομία ότι τα κορίτσια τα σκότωσε ένας θείος τους. Μετά από 15 μέρες πέθανε ένα άλλο μέλος από το σόι τους. Οι δικοί του αποφάσισαν να τοποθετήσουν τη σορό στον τάφο όπου βρισκόταν η μητέρα και τα δύο κοριτσάκια. Όταν άνοιξαν τον τάφο για την κηδεία, οι παρευρισκόμενοι δεν πίστευαν στα μάτια και στα αυτιά τους: βρήκαν κάτω από το χώμα τα δύο κοριτσάκια ΖΩΝΤΑΝΑ!!!
Το εκπληκτικό γεγονός διαδόθηκε σαν αστραπή σ’ όλη τη χώρα και ο πατέρας των παιδιών ετοιμάστηκε για τη θανατική ποινή. Όπως ήταν φυσικό, οι ερωτήσεις έπεσαν βροχή πάνω στο μεγαλύτερο παιδί προκειμένου να τους διαφωτίσει για το πώς επέζησαν.

- Ένας άνδρας, ο οποίος φορούσε λευκά ρούχα που έλαμπαν σαν τον ήλιο, με χέρια ματωμένα από πληγές, ερχόταν και μας έδινε φαγητό, ήταν η απάντηση της μικρής. Ακόμη, ο άνθρωπος αυτός ξυπνούσε και τη μαμά μου για να περιποιηθεί την αδελφή μου.

Το εθνικό αιγυπτιακό κανάλι, το οποίο πήρε τη συνέντευξη, μετάδωσε μέσω της (μουσουλμάνας) δημοσιογράφου: «Ο άνδρας αυτός δε μπορεί να ήταν άλλος από τον ΙΗΣΟΥ, διότι κανείς άλλος δεν κάνει τέτοιου είδους πράγματα!», όπως διαβάζουμε στα "Αττικά Νέα".

Μπορεί μεν οι μουσουλμάνοι να δέχονται ότι ο «ISA» (Ιησούς) τα έκανε όλα αυτά, αλλά οι πληγές δείχνουν ότι πραγματικά σταυρώθηκε, όπως επίσης είναι ξεκάθαρο ότι ο Ιησούς ΖΕΙ. Εξάλλου, κανείς δε διανοήθηκε να μη βασιστεί στα λόγια του κοριτσιού, γιατί ούτε αυτή ούτε η αδελφούλα του θα ήταν δυνατό να επιζήσουν αν δε συνέβαινε ένα πραγματικό θαύμα.

Οι ηγέτες των μουσουλμάνων βρίσκονται αντιμέτωποι μ’ ένα αδιέξοδο, καθώς ούτε την αυθεντικότητα του θαύματος μπορούν να αμφισβητήσουν ούτε και να περιορίσουν την έκταση που πήρε η δημοσιότητα της όλης ιστορίας.

Μήπως είναι δυνατόν η φωτιά να σβηστεί με φωτιά; (Αγ. Ι. Χρυσοστόμου)

Όταν πρόκειται να ελέγξουμε, δεν χρειάζεται μόνον θάρρος, αλλά περισσότερο πραότητα παρά θάρρος. Γιατί οι αμαρτωλοί κανέναν άνθρωπο δεν αποστρέφονται και δεν μισούν τόσο, όσον αυτόν που πρόκειται να τους ελέγξει· και επιθυμούν να πιαστούν από κάποια δικαιολογία, ώστε να αποσκιρτήσουν και να ξεφύγουν την επίπληξη. Πρέπει λοιπόν να τους συγκρατούμε με την πραότητα και την υποχωρητικότητα. Γιατί εκείνος που ελέγχει όχι μόνον με τη φωνή του, αλλά και με την παρουσία του γίνεται ενοχλητικός και ανυπόφορος σ’ εκείνους που αμαρτάνουν. «Γιατί», όπως λέγει η Γραφή, «είναι αποκρουστικός και ανυπόφορος και μόνον που τον βλέπουμε». Γι’ αυτό λοιπόν πρέπει να δείχνουμε μεγάλη πραότητα.

 «Αδελφοί, αν από αδυναμία παρασυρθεί κανείς σε κάποιο αμάρτημα»…, «σεις πού είστε πνευματικά προοδευμένοι να τον διορθώνετε». Δεν είπε, να τον τιμωρείτε, ούτε να τον καταδικάζετε, αλλά να τον διορθώνετε. Και δεν σταμάτησε εδώ, αλλά δείχνοντας ότι πρέπει να είναι πολύ ήμεροι σ’ εκείνους που υποσκελίζονται από την αμαρτία, πρόσθεσε και τα εξής: «Με πνεύμα πραότητας». Δεν είπε με πραότητα, αλλά «με πνεύμα πραότητας», για να δείξει (φανερώσει) ότι αυτά είναι αρεστά και στο Άγιο Πνεύμα και ότι το να μπορεί κανείς να διορθώνει τους αμαρτωλούς με επιείκεια, είναι καρπός πνευματικού χαρίσματος.

Τί λοιπόν, πες μου, δεν μέμφεσαι και δεν κατηγορείς τον αδελφό σου που θυμώνει και διάκειται εχθρικώς απέναντι σου; Για ποιό λόγο λοιπόν εσύ δεν προσπαθείς να τον αντιμετωπίσεις με τον αντίθετο τρόπο, αλλά θέλεις επί πλέον να θυμώνεις και συ ο ίδιος; Μήπως είναι δυνατόν η φωτιά να σβηστεί με φωτιά; Αυτό είναι αντίθετο με τους φυσικούς νόμους. Έτσι δεν είναι ποτέ δυνατόν να καταπραΰνουμε το θυμό με άλλο θυμό. Ό,τι δηλαδή είναι για τη φωτιά το νερό, το ίδιο είναι για το θυμό η επιείκεια (η υποχωρητικότητα) και η πραότητα.

 Η οργή εξουδετερώνεται με την πραότητα. Γι’ αυτό ο Κύριος παραγγέλλει να ζούμε σαν πρόβατα ανάμεσα σε λύκους, για να μην λες, έπαθα αυτά κι’ αυτά, και γι’ αυτό εξαγριώθηκα. Κι’ αν ακόμη πάθεις αμέτρητα κακά, λέει ο Κύριος, μένε πρόβατο, κι’ έτσι θα νικήσεις τους λύκους. Λες, ο τάδε είναι κακός και διεφθαρμένος· αλλά συ έχεις τόσο μεγάλη δύναμη, ώστε και τους κακούς να νικήσεις. Τί υπάρχει πιο ήμερο από το πρόβατο; Τί πιο άγριο από το λύκο; Αλλ’ όμως το πρόβατο θα νικήσει το λύκο. Κι’ αυτό αποδείχτηκε με τους Αποστόλους. Γιατί τίποτε δεν υπάρχει δυνατότερο από την πραότητα, τίποτε ισχυρότερο από τη μακροθυμία. Για τούτο ο Χριστός προστάζει να είμαστε σαν πρόβατα ανάμεσα σε λύκους. Έπειτα, αφού είπε αυτά, σαν να μην ήταν αρκετή αυτή η ημερότητα, εννοώ του προβάτου, για εκείνον που θέλει να αναδείξει μαθητή Του, προσθέτει και κάτι άλλο: «Να είστε άκακοι, όπως τα περιστέρια». Έτσι, αφού ανέμιξε την πραότητα των δύο ήμερων και άκακων ζώων, ζήτησε και από μας να δείχνουμε την ίδια μεγάλη καλωσύνη, όταν βρισκόμαστε ανάμεσα σε άγριους. Και μη μου λες, είναι κακός ο συνάνθρωπός μου και δεν μπορώ να τον υποφέρω. Γιατί τότε κυρίως πρέπει να δείχνουμε την πραότητά μας, όταν έχουμε να κάνουμε με άγριους, με ανήμερους. Τότε γίνεται φανερή η δύναμή της, τότε λάμπει το έργο της, το κατόρθωμά της και ο καρπός της.

Δεν λέει τίποτε ο Χριστός (στους Ιουδαίους που Τον προκαλούσαν), για να μας διδάξει να μην ελέγχουμε πάντοτε αυτούς που μας εχθρεύονται, αλλά να υπομένουμε
πολλά με επιείκεια και πραότητα.

Ακόμη κι’ αν είναι αχρειότερος από όλους, κι’ αν δεν το ομολογεί, κι’ αν δεν το διακηρύττει, πάντως σιωπηρά αναγνωρίζει τη φιλοσοφημένη ζωή σου και θα ντραπεί
από την πραότητά σου, γιατί έτσι του υπαγορεύει η συνείδησή του.

 (Ι. Χρυσοστόμου, από τους τόμους: ΕΠΕ, 8Α,18, 20,6,14,32)

Περί νοερᾶς προσευχῆς Γέρων Ἐφραίμ Φιλοθεΐτης

Εὐλογημένα μου παιδιά, σήμερα ὁ λόγος μας θὰ εἶναι καὶ πάλι γιὰ τὴν εὐλογημένη νοερὰ προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ μας.
Καὶ ποιὰ εἶναι ἡ προσευχὴ αὐτή; Γιατί δὲν μοιάζει μὲ τὶς ἄλλες γνωστὲς προσευχὲς καὶ τὰ ὡραιότατα λατρευτικά, δοξαστικά, ἱκετευτικὰ καὶ ὑμνολογικὰ κείμενα τῆς Ἐκκλησίας; Διότι εἶναι ἡ πεμπτουσία ὅλων αὐτῶν τῶν προσευχῶν, σὲ μιὰ τελείως λιτὴ διατύπωση, εὔκολη, εὔχρηστη, ἀλλὰ καὶ οὐσιαστικὴ καὶ ἁγιαστική, ἀφοῦ ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖον ἀσκεῖται γίνεται ὄχι μὲ τὰ χείλη, ἀλλὰ ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ, μέσα στὴν καρδιὰ τοῦ βαπτισμένου ἀνθρώπου, ὅπου κατοικεῖ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Ἐκεῖ συγκεντρώνεται ὁ νοῦς, ἀπαρνούμενος τὸν κόσμο καὶ συγκεντρούμενος μέσα στὸ φυσικό του κατοικητήριο (τὴν καρδιὰ) καὶ ἐκεῖ ἑνώνεται μὲ τὸν Θεό, ἐπικαλούμενος νοερά, ἀφάνταστα, ἀσχημάτιστα, ἀχρωμάτιστα, ἀδιάλειπτα, τὸ πανίσχυρο καὶ ζωοπάροχο ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. «Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντὸς ὑμῶν ἐστίν».

Ἡ προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ μας εἶναι ἁπλή, ἀλλὰ ἀπαιτεῖ μακροχρόνιο κόπο καὶ βία τοῦ ἑαυτοῦ μας. Διότι ἡ προσευχὴ ἡ ἀληθινὴ εἶναι μόχθος καὶ κόπος ἀέναος, γιὰ νὰ ἀποσπάσουμε τὴν προσοχὴ καὶ τὴν ψυχή μας ἀπὸ τὰ γήϊνα καὶ τὰ μάταια καὶ νὰ στραφοῦμε ἀνυποχώρητα πρὸς τὰ οὐράνια. Ὁ Ἀββᾶς Εὐάγριος ἔγραψε, «προσευχὴ γὰρ ἐστὶν ἀπόθεσις νοημάτων».

Ἡ πιὸ δύσκολη ἀρετὴ εἶναι ἡ προσευχή, διότι αὐτὴν μάχεται καὶ ἐχθρεύεται ὁ μισόκαλος διάβολος, καὶ μετέρχεται τὰ πάντα μὲ ἀπίθανη πονηρία προκειμένου νὰ τὴν ἐμποδίσει, εἰδικὰ αὐτήν, τὴν νοερὰ καλουμένη προσευχή, καὶ ἔτσι νὰ ἀποτρέψει τὴν αὐτοσυγκέντρωση καὶ τὴν ἐγκάρδια συνομιλία τῆς ταλαίπωρης ψυχῆς μὲ τὸ Θεό.

Δεν αρκεί να είμαστε θαυμαστές των Γερόντων, αλλα πρέπει να τους μιμούμαστε!

Τοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου Διονυσίου Τάτση

Είναι πολλοί ἐκεῖνοι πού ἐναγωνίως ἀναζητοῦν κάποιον σύγχρονο Γέροντα γιά νά τοῦ ἀναθέσουν τή λύση τῶν προβλημάτων τους. Θέλουν νά συναντήσουν ἕνα νέο Γέροντα Παΐσιο, πού θα ἔχει γενική καί ἀπέραντη ἀγάπη,ἄνωθεν σοφία, ἁγιότητα βίου καί θεοπειθῆ προσευχή, μέ τήν ὁποία θά κάνει θαύματα. Τηλεφωνοῦν σε γνωστούς τους κληρικούς, γιά νά πληροφορηθοῦν σχετικά καί στεναχωροῦνται πού δέν εἶχαν τήν τύχη νά γνωρίσουν τό Γέροντα Παΐσιο ὅσο ζοῦσε.
Οἱ ἀπαντήσεις πού συνήθως παίρνουν εἶναι ὅτι ὁ Θεός θά ξαναστείλει τέτοιους ἐνάρετους Γέροντες, γιά νά μᾶς στηρίξουν. Προφανῶς δημιουργεῖται ἡ ἐλπίδα, ἀλλά οἱ ἀδελφοί θέλουν τώρα νά ἀντιμετωπίσουν τά προβλήματά τους καί ὄχι στό μέλλον. Το βλέπει κανείς αὐτό στόν τόνο τῆς φωνῆς τους, στόν πόνο τους και στά δάκρυά τους.
Πολλές φορές οἱ ἄνθρωποι ἀναθέτουν σέ ἄλλους νά προσευχηθοῦν γι᾽ αὐτούς, λησμονώντας ὅτι καί ἡ δική τους προσευχή, ὅταν βγαίνει ἀπό καθαρή καρδιά, εἰσακούεται καί ἱκανοποιοῦνται τά αἰτήματα. Ἡ ἐπικοινωνία μέ τό Θεό δέν πρέπει νά γίνεται μέσῳ τρίτων. Ὁ καθένας πρέπει νά προσεύχεται, νά ἀγωνίζεται πνευματικά, νά τηρεῖτίς ἐντολές τοῦ Εὐαγγελίου καί νά ἐπικοινωνεῖ μέ ἐκείνους πού μποροῦν να τόν βοηθήσουν. Ἀλίμονο, ἄν ὁπονεμένος ἀδελφός γίνεται ἐργοδότης τῶν Ἁγίων καί ὁ ἴδιος παραμένει ἀδρανής καί ράθυμος. Πρέπει να δραστηριοποιηθεῖ ὁ ἴδιος καί νά βρεῖ τό δρόμο τοῦ Θεοῦ.
Παρατηρῶ ὅτι πολλοί μελετώντας τά διάφορα βιβλία, πού γράφτηκαν γιά τούς σύγχρονους Γέροντες, μένουν περισσότερο στά θαυμαστά γεγονότα καί λιγότερο στίς διδαχές τους. Αὐτό εἶναι κάτι πού πρέπει νά διορθωθεῖ. Τό θαῦμα ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νά γίνεται γνωστός ὁ Γέροντας καί νά πιστοποιεῖται ἡ ἁγιότητά του. Ὁ ἀριθμός τῶν θαυμάτων δέν ἔχει καμιά ἰδιαίτερη ἀξία. Τί ἕνα, τί ἑκατό, τό ἴδιο εἶναι. Καί νά μή ξεχνᾶμε ὅτι ὁ Χριστός θαυματουργεῖ μέσῳ τῶν ἐναρέτων ἀνθρώπων. Ἐάν ὁ Χριστός κρίνει ὅτι ἕνα θαῦμα, πού ζητάει κάποιος, δέν πρόκειτα νά βοηθήσει πνευματικά, δέν θά τό κάνει.
Ἡ προσοχή μας κυρίως πρέπει νά στρέφεται στίς διδαχές καί τή διδασκαλία τῶν Γερόντων. Πρέπει νά τίς μελετᾶμε, νά στοχαζόμαστε πάνω σ᾽ αὐτές, νά συγκινούμαστε ἀπό τό νόημά τους καί νά ἀγωνιζόμαστε νά τίςἐφαρμόσουμε, χωρίς ἐπιφυλάξεις καί παρερμηνεῖες, ἔχοντας πάντα τή βεβαιότητα ὅτι ὅλα ὅσα διδάσκουν οἱΓέροντες, προηγουμένως τά εἶχαν ἐφαρμόσει οἱ ἴδιοι. Ἡ διδασκαλία τους εἶναι βιωματική, γι᾽ αὐτό καί ἀλλοιώνειἱερῶς τούς καλοπροαίρετους μελετητές, οἱ ὁποῖοι δέχονται πνευματικούς σπόρους στόν ἀγρό τῆς ψυχῆς τους καί προοδεύουν στήν κατά Χριστόν ζωή. Σύντομα διαπιστώνουν ὅτι ὁ δρόμος τῶν Γερόντων πρέπει νά γίνει καί δικός τους δρόμος καί τά βιώματα ἐκείνων πρέπει νά γίνουν καί δικά τους βιώματα.
Δέν ἀρκεῖ νά εἴμαστε θαυμαστές τῶν Γερόντων καί στή ζωή μας να ἀκολουθοῦμε διαφορετικό δρόμο. Πρέπει νά εἴμαστε καί ταπεινοί μιμητές τους. Νά τούς ἔχουμε φωτεινά παραδείγματα στήν πνευματική μας ζωή.

«Η Εκκλησιαστική προσέγγιση της σεξουαλικότητας των εφήβων και των νέων».

«Διακονητές» και «Προστάτες» Άγιοι

- Γέροντα, πονάει το δόντι μου.
- Δεν είναι καλά να πονέσης λίγο, για να ωφεληθής και λίγο; Κάνε ένα κομποσχοίνι στον Άγιο Αντίπα , που βοηθάει στον πονόδοντο, και θα σου περάση ο πόνος.
- Έκανα, Γέροντα, και δεν πέρασε.
- Φαίνεται κάτι θα φταίη. Αν του πης: «από τώρα θα είμαι πιο προσεκτική σε όλα», αμέσως ο Άγιος θα βοηθήση. Ο Άγιος Αντίπας είναι μεγάλος Άγιος! Πόσο ευαρέστησε τον Θεό! «Αντίπας ο μάρτυς μου ο πιστός11», λέει στην Αποκάλυψη.
- Γέροντα, στην Ακολουθία και στην Παράκληση της Αγίας Βαρβάρας αναφέρεται ότι η Αγία θεραπεύει τις λοιμώδεις ασθένειες.
- Ποιες είναι οι λοιμώδεις ασθένειες;
- Οι ασθένειες, Γέροντα, που μεταδίδονται με τα μικρόβια .
- Τότε να παρακαλάτε την Αγία Βαρβάρα να σας βοηθάη, για να μη μεταδίδεται το «μικρόβιο» της ζήλειας μεταξύ σας. Να φωτοτυπήσης της Παράκληση της Αγίας Βαρβάρας και να την μοιράσης στις αδελφές.
- Η Αγία Βαρβάρα , Γέροντα, είναι προστάτις και του Πυροβολικού.
- Ε, καλά, ένας Άγιος μπορεί να κάνει όλα τα διακονήματα.
- Γέροντα, και η Αγία Ειρήνη είναι προστάτις της Χωροφυλακής.
- Ναι, γι’ αυτό όταν καμμιά φορά δεν έχης ειρήνη , να παρακαλάς την Αγία Ειρήνη, που κυβερνάει και ολόκληρο το σώμα της Χωροφυλακής και φέρνει ειρήνη, να φέρνη την ειρήνη και μέσα στην καρδιά σου.
- Γέροντα, πολύ συχνά χάνω πράγματα και μετά χάνω χρόνο να τα βρω.
- Γιατί δεν επικαλείσαι τον Άγιο Μηνά που έχει ειδικότητα σ’ αυτό; Ο Άγιος Μηνάς αμέσως φανερώνει ό,τι χάσαμε , χωρίς να έχη πολλές απαιτήσεις! Εγώ μια φορά , όταν ήμουν στο Κοινόβιο, είχα χάσει το κλειδί από το κελλί μου- τότε κλειδώναμε τα κελλιά , γιατί μέσα στο μοναστήρι κυκλοφορούσαν και διάφοροι κοσμικοί. «Δεν πειράζει, λέω, θα πάω στο μαραγκούδικο». Κοιτάζω, έλειπε το κλειδί και από το μαραγκούδικο. Πάω στο βουρδουναριό, όπου έφτιαχνα τα σαμάρια για τα ζώα, και από ‘κει έλειπε το κλειδί. «Πού να πάω τώρα;» λέω. Άναψα τότε ένα κερί στον Άγιο Μηνά και αμέσως τα βρήκα όλα τα κλειδιά που δεν περίμενα. Ένα κερί και εντάξει! Υποχρεώνονται οι Άγιοι με το κερί.
Τον Άγιο Μηνά εγώ τον ήξερα ότι τον εικονίζουν και καβαλλάρη. Η μητέρα μου, που τον είχε δει μια φορά και της έδωσε απάντηση για ένα θέμα, μου είπε ότι ο Άγιος Μηνάς είναι καβαλλάρης. Εγώ επέμενα και της έλεγα ότι μόνον ο Άγιος Δημήτριος και ο Άγιος Γεώργιος είναι καβαλλάρηδες. «Όχι, μου έλεγε η μητέρα μου, αυτός που είδα ήταν με καστανό άλογο και μου είπε ότι είναι ο Άγιος Μηνάς. “Ποιος είσαι; Τον ρώτησα. Ο Άγιος Γεώργιος έχει άσπρο άλογο, ο Άγιος Δημήτριος κόκκινο˙ εσύ ποιος είσαι;”. Ο Άγιος Μηνάς είμαι”, μου είπε».
- Γέροντα, μπορεί ο άγιος Σπυρίδων να ζήτησε από τον Θεό να μείνη άφθαρτο το Λείψανό Του;
- Όχι, πώς μπορεί να γίνη αυτό; Οι Άγιοι δεν ζητούν τέτοια πράγματα. Ο Θεός οικονόμησε να μείνη άφθαρτο το Λείψανο, για να βοηθιούνται οι άνθρωποι. Και βλέπετε πως τα έχει οικονομήσει ο Θεός! Επειδή η Κέρκυρα, η Κεφαλονιά, η Ζάκυνθος είναι κοντά στην Ιταλία και εύκολα οι άνθρωποι θα μπορούσαν να παρασυρθούν από τον Καθολικισμό, έβαλε φράγμα εκεί πέρα τον Άγιο Σπυρίδωνα , τον Άγιο Γεράσιμο και τον Άγιο Διονύσιο.
- Γέροντα, όταν είσαστε στο Μοναστήρι, αισθάνομαι μεγάλη ασφάλεια. Όταν λείπετε και συμβή κάποιος πειρασμός, δειλιάζω.
- Μη φοβάσαι, έχετε Προστάτες μεγάλους κοντά σας˙ να μην τους αφήνετε, να τους ενοχλήτε συνέχεια. Όταν θα χρειάζεται και η δική μου σκιά για ανθρώπινη βοήθεια, είτε από το Άγιον Όρος είτε από κοντά ,θα υπάρχη. Εάν στην κοσμική ζωή τα καλά αδέλφια φροντίζουν τις αδελφές τους, πόσο μάλλον στην πνευματική ζωή, που είναι ανώτερη . Γι’ αυτό και σας έχω αφήσει τον θησαυρό που είχα, τον Άγιο Αρσένιο, και επόμενο είναι να είναι εδώ και η καρδιά μου, γιατί «όπου ο θησαυρός εκεί και η καρδία». Άλλωστε σας το είχα πει: «Ό,τι πολύτιμο κι αν έχω, θα το αφήσω στη Μονή μας, όπου μένει και ο Άγιός μου ο οποίος σε κάποιον είπε: «Εγώ μένω έξω από την Θεσσαλονίκη». Γι’ αυτό ,αφού και ο ίδιος είπε ότι μένει εδώ, να τον παρακαλάς εκ μέρους μου- εάν διστάζης-, να παίρνη την πατερίτσα του και να βολεύη με τον τρόπο του τα ταγκαλάκια.
Αυτή είναι και η δουλειά όλων γενικά των Αγίων∙ να βοηθούν να βοηθούν και να προστατεύουν εμάς τους ταλαίπωρους ανθρώπους από τους ορατούς και αοράτους πειρασμούς. Δική μας δουλειά είναι, όσο μπορούμε, να ζούμε πνευματικά, να μη στεναχωρούμε τον Χριστό, να ανάβουμε το καντηλάκι στους Αγίους και να τους παρακαλούμε να μας βοηθούν. Σε αυτήν την ζωή έχουμε ανάγκη βοηθείας, για να μπορέσουμε να πάμε κοντά στον Χριστό. Στην άλλη ζωή, εάν ο Θεός μας αξιώση και πάμε κοντά Του, ούτε και τους Αγίους θα «κουράζουμε», αλλά ούτε και θα υπάρχη λόγος να τους παρακαλούμε να μας βοηθήσουν.



11. Αποκ. 2,13. Ο Άγιος Αντίπας ,επίσκοπος Περγάμου, έζησε κατά τους Αποστολικούς χρόνους και μαρτύρησε στην Πέργαμο. Η μνήμη του εορτάζεται στις 11 Απριλίου.


Από το βιβλίο: « ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ
ζ΄
ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΑΝΑΓΚΗ ΝΑ ΑΠΟΠΤΥΣΟΥΜΕ ΤΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΟ
«Εκχέετε ενώπιον Αυτού τας καρδίας υμών, ότι ο Θεός βοηθός ημών».
( Ψαλμ. 61,9 ) 

Συμβαίνει καμιά φορά στη ζωή να εισαγάγει κάποιος στο στομάχι του αλλοιωμένες τροφές, που βρίσκονται στο στάδιο της αποσύνθεσης. Ο κίνδυνος τότε από δηλητηρίαση είναι άμεσος. Κι αν δεν προλάβει ο ασθενής να αποβάλει, με έγκαιρη εκκένωση του στομάχου, το δηλητηριώδες περιεχόμενό του, κινδυνεύει η ζωή του. Πόσοι δεν έχουν πεθάνει από τροφική δηλητηρίαση, που είναι μια από τις επικίνδυνες μορφές δηλητηρίασης; Αλλά και πόσοι δεν σώθηκαν από το χείλος του τάφου χάρη στην έγκαιρη και αποτελεσματική απόπτυση του δηλητηρίου και στη χρήση φαρμάκων, που έχουν τη δύναμη να εξουδετερώνουν τη θανατηφόρα επίδραση στον οργανισμό των τοξινών και των άλλων δηλητηριωδών ουσιών;
Αλλά δηλητήριο, όπως σημειώσαμε πριν, είναι και η αμαρτία. Και μάλιστα απείρως ισχυρότερο από τα δηλητήρια που κρύβονται, ενίοτε, στις τροφές και καταστρέφουν τους οργανισμούς και οδηγούν στο θάνατο του σώματος. Η αμαρτία, αυτό το τόσο επικίνδυνο δηλητήριο, φονεύει την αθάνατη ψυχή, όχι σπάνια δε και το σώμα με τη νοσογόνο επίδραση της πάνω σ’ αυτό. Στερεί τον άνθρωπο όχι μόνο από την πραγματική απόλαυση της παρούσης ζωής, αλλά και της μέλλουσας. Οδηγεί δέσμια την ψυχή στην παντοτινή της καταδίκη και σπρώχνει τον άνθρωπο να υπογράψει με τα ίδια του τα χέρια την απόφαση της καταστροφής και της απώλειάς του. Και θα ήταν ανυπολόγιστη η ζημία του ανθρώπου και ανεπανόρθωτες οι καταστροφές από την αμαρτία, εάν δεν υπήρχε στη διάθεσή του το σωτήριο φάρμακο και ο λυτρωτικός τρόπος με τον οποίο αποφεύγει τα ολέθρια αποτελέσματα της παρεκτροπής του, χάρη στη μακροθυμία και φιλευσπλαχνία του Θεού.
Ας είναι ευλογητός , λοιπόν, ο Θεός , ο Οποίος από την απέραντη για μας αγάπη Του, μας έδωσε πρόχειρο και πολύ αποτελεσματικό φάρμακο. Φάρμακο που θεραπεύει αμέσως τις πληγές κι επουλώνει τα τραύματα. Φάρμακο που αποκαθιστά την ψυχική υγεία και απαλλάσσει τον άνθρωπο από τη φοβερή μάστιγα της αμαρτίας. Διότι, είναι μεν κακό η αμαρτία, όχι όμως αθεράπευτο, ανίατο. «Δεινόν μεν ουν κακόν η αμαρτία, αλλ’ ουκ αθεράπευτον» , παρατηρεί και οι άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων ( κατηχήσεις ,Migne, P.G. 33, 384 ) . 
Φαντάσου τώρα, αγαπητέ αναγνώστη, πόσο δύσκολη θα ήταν η θέση μας, αν δεν έβαζε στα χέρια μας, δια της Εκκλησίας Του, το φάρμακο της σωτηρίας. Η εικόνα ενός βαριά ασθενούς που βρίσκεται πλησίον του τάφου, για τον οποίο έχει χαθεί κάθε ελπίδα σωτηρίας και η ιατρική επιστήμη σήκωσε τα χέρια ψηλά, ανίκανη πλέον να τον βοηθήσει, δεν είναι αρκετή για να παραστήσει τη δική μας φρικτή κατάσταση, αν δεν γνωρίζαμε τον τρόπο απαλλαγής από την αμαρτία. Θα μοιάζαμε με κάποιον μελλοθάνατο που χαροπαλεύει επί ημέρες, θα είμασταν εγκαταλειμμένοι από Θεό και ανθρώπους, και τι λέω; Θα είμασταν κυριολεκτικά χαμένοι, καταδικασμένοι σε διαρκή δυστυχία εδώ στη γη και σε αιώνια κόλαση μετά το θάνατό μας. 
Αλλ’ όχι. Ας μην αφήσουμε τη φαντασία να πετάει σε σκέψεις μελαγχολικές , διότι υπάρχει το φάρμακο. Δεν πωλείται βέβαια στα φαρμακεία , ούτε παράγεται σε κάποιο από τα τόσα βιοχημικά και φαρμακευτικά εργαστήρια. Αν και πολύτιμο, το βρίσκουμε ανά πάσα στιγμή . Δεν χρειάζεται να στείλουμε συστημένα γράμματα στο εξωτερικό ή αλλού , προκειμένου να ζητήσουμε να μας το ταχυδρομήσουν. Είναι φάρμακο που διατίθεται δωρεάν , σ’ όποιον το ζητήσει , οποτεδήποτε, χωρίς δυσκολία, χωρίς παρακλήσεις. Και το φάρμακο αυτό, είναι το Μυστήριο της Μετανοίας και ιεράς Εξομολογήσεως.
Ίσως σου φανεί κάπως παράξενος ο τίτλος του φαρμάκου, φίλη ψυχή. Και πιθανόν να μην είσαι σε θέση να εννοήσεις πλήρως , πώς με το φάρμακο αυτό μπορείς να γίνεις καλά από τον καρκίνο της αμαρτίας. Σου φαίνεται πολύ γνωστή η συνταγή. Δεν κρύβει, νομίζεις, τίποτε το νέο και το σπουδαίο… 
… Είναι το μόνο φάρμακο κατά της αμαρτίας. Εκείνη μας πλήγωσε. Αυτό μας γιατρεύει. Εκείνη μας έριξε. Αυτό μας σηκώνει. Εκείνη μας εξευτέλισε. Αυτό μας αναπαύει, μας γαληνεύει, μας παρηγορεί. «Εκακώθημεν δια της αμαρτίας, ιαθώμεν δια της μετανοίας», λέει ο φωστήρας της Καισαρείας Μέγας Βασίλειος ( Migne P.G. 96, 112B ) .
Ναι. Άλλος τρόπος θεραπείας δεν υπάρχει. Μόνο η μετάνοια είναι το «ιατρείον , το αναιρετικόν της αμαρτίας», η τορπίλλη που διαλύει και γκρεμίζει το έργο του σατανά από την καρδιά μας. Είναι το υγρό εκείνο , που πλένει το πνευματικό μας στομάχι και μας απαλλάσσει από τις τοξίνες των σφαλμάτων μας. «Η μετάνοια αφίησιν αμαρτίαν», τονίζει ο ίδιος μεγάλος Πατήρ.
Αλλά δεν αρκεί αυτή η διαπίστωση. Δεν φτάνει να αναγνωρίσουμε την αγάπη του Θεού προς τον πεσμένο άνθρωπο. Δεν ωφελεί να γνωρίσουμε τις θαυματουργικές ιδιότητες του φαρμάκου. Πρέπει και να αποφασίσουμε να το χρησιμοποιήσουμε. Όπως το καλύτερο φάρμακο μένει χωρίς αποτελέσματα και άχρηστο, αν δεν χρησιμοποιηθεί από τον άρρωστο, κατά παρόμοιο τρόπο και η μετάνοια μένει χωρίς ευεργετικά αποτελέσματα για την πληγωμένη ψυχή μας, όταν ο άνθρωπος εμμένει πεισματικά στη διάπραξη του κακού.
Μετανοώ σημαίνει αλλάζω διαθέσεις, αλλάζω σκέψεις, αλλάζω τρόπο ζωής. Μεταμέλομαι για όσα κακά έχω διαπράξει, αναγνωρίζω ότι έφταιξα και τώρα ευχαρίστως εξομολογούμαι τις πτώσεις μου ενώπιον του πνευματικού Ιερέως, με την πεποίθηση ότι έτσι αποπτύω , βγάζω έξω , το δηλητήριο που η αμαρτία επισσώρευσε στην ψυχή μου. Ακόμη, μετάνοια σημαίνει διακοπή σχέσεων με την αμαρτία, θυσίες πολλές, αγώνα πνευματικό. Και όπως καταλαβαίνει ο καθένας, όλα αυτά δεν είναι εύκολα πράγματα. Ο εγωισμός παρεμβάλλεται και μας εμποδίζει από του να κάνουμε τα ηρωικά βήματα της μετανοίας. Μας παρουσιάζει σαν καλά, καμιά φορά, και τα αμαρτωλά. Και μας πείθει να μην ανησυχούμε για τις πράξεις μας. Μας τυφλώνει τόσο, ώστε να νομίζουμε ότι βαδίζουμε ορθά˙ σκληραίνει την καρδιά μας και την εμποδίζει να ζητήσει το έλεος και τη συγνώμη του Θεού κι έτσι απωθεί τη θεία χάρη της μετανοίας από την αμαρτωλή ψυχή μας. Κι αν μεν ο άνθρωπος αντισταθεί στις κακές εισηγήσεις του εγωισμού, έχει καλώς. Με τη βοήθεια του Θεού θα νικήσει. Αν όμως νικηθεί από το τυφλό πάθος του εγωισμού και συνεχίσει να απωθεί τη χάρη της μετανοίας, τότε γίνεται ένοχος του φοβερού και ασυγχώρητου πλέον αμαρτήματος της βλασφημίας εναντίον του Αγίου Πνεύματος, οπότε είναι καταδικασμένος στην ολοκληρωτική απώλεια…
(συνεχίζεται)

Από το βιβλίο: «ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΚΑΙ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ»

«ΜΝΗΜΗ ΔΙΚΑΙΟΥ»: Ο ΠΑΠΠΟΥΣ Ο ΠΑΝΑΓΗΣ ΑΠΟ ΤΗ ΛΥΣΗ, Ο ΚΟΣΜΙΚΟΣ ΕΡΗΜΙΤΗΣ

Στο παρόν άρθρο δημοσιεύεται το απομαγνητοφωνημένο κείμενο μιας συζήτησης που πραγματοποιήθηκε στις 6/7-23/6/2011 στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου μεταξύ του καθηγουμένου Αρχιμ. Εφραίμ και του Πρωτοπρ. Ανδρέα Αγαθοκλέους, εφημερίου του Ιερού Ησυχαστηρίου Αγίας Τριάδος Λιθροδόντα Κύπρου. Η συζήτηση αναφέρεται σε μια σύγχρονη αγία μορφή, στον παππού τον Παναγή από την, κατεχόμενη σήμερα, Λύση. Η Λύση είναι γνωστή στους περισσότερους ως πατρίδα του εθνομάρτυρα αγωνιστή της ΕΟΚΑ, Γρηγόρη Αυξεντίου. Ίσως λιγότεροι γνωρίζουν τον περικαλλή κεντρικό ναό της Παναγίας και το ξωκκλήσι του Αγίου Ευφημιανού, με εξαιρετικές τοιχογραφίες του 13ου-14ου αιώνα, που συλήθηκαν μετά την εισβολή και βρίσκονται στο μουσείο Μένιλ του Τέξας. Για όσους ζουν ή αγαπούν την Κύπρο η περηφάνεια που χαρακτηρίζει τους Λυσιώτες είναι γνωστή και δικαιολογημένη λόγω της σημαντικής πολιτιστικής, αθλητικής και κυρίως πνευματικής παράδοσης της Λύσης που δικαίως χαρακτηρίζεται ως το «καμάρι της μεσαρκάς».
Γέννημα αυτού του τόπου ήταν και ο παππούς ο Παναής. Τέταρτο από τα οκτώ παιδιά μιας αγροτικής οικογένειας, γεννήθηκε την περίοδο του δεκαπενταυγούστου του 1905 και γι’ αυτό η ευσεβής οικογένειά του τού έδωσε το όνομα της Παναγίας. Με τα αδέλφια του Βασίλη και Τρυφωνού έζησαν την ειρήνη του Θεού. Ο παππούς τελείωσε μόνο το δημοτικό σχολείο, αλλά απ’ ότι φαίνεται ωφελήθηκε αρκετά από την πλούσια πολιτιστική ζωή της Λύσης και την προσωπική του μελέτη. Ασχολήθηκε με τις αγροτικές εργασίες και έμαθε και την τέχνη του τσαγγάρη. Επιπλέον, εργάστηκε για χρόνια πολλά, αμισθί, ως νεωκόρος στον ναό της Παναγίας. Οι Λυσιώτες αναφέρουν ακόμη τις ακολουθίες που τελούσε με τα αδέλφια του και άλλους συγχωριανούς του στο ναό καθημερινά και τις αγρυπνίες στο ξωκκλήσι του αγίου Ευφημιανού. Μετά την τουρκική εισβολή τα τρία αδέλφια έζησαν την ίδια ειρηνική ζωή στη Λάρνακα.
Ο παππούς Παναγής κοιμήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου του 1989. Για τη ζωή και το φρόνημά του ενδεικτικά είναι τα λόγια που είπε ο ίδιος λίγο πριν την κοίμησή του "δκιαβαστικά, νηστείες, ακολουθίες, ούλλα τούτα εχόρτασά τα". Και στην ερώτηση αν χόρτασε το Θεό, αφού έμεινε λίγο σιωπηλός, είπε: « άραγε, εγεύτηκά Τον;». Την απάντηση τη γνωρίζουν όσοι τον γνώρισαν, τον έζησαν και διδάχτηκαν από αυτόν. Ενδεικτικά αναφέρουμε κάποια λόγια από τον επικήδειο που εκφώνησε ο καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Σταυροβουνίου, πατήρ Αθανάσιος, ο οποίος υπήρξε και πνευματικός τού παππού, και τον προσφώνησε ως «Πάτερ Παναή, άνθρωπε του Θεού, εργάτα του Κυρίου, ψυχή του Παραδείσου»: «…. Η ζωή του ήτο ομοία ιερέων… Έζη πρωτίστως διά την ανάπαυσιν των εν Χριστώ αδελφών του, θυσιάζοντας την ιδικήν του ησυχίαν και ξεκούρασιν. Ήτο τελείως αφιλοχρήματος, ξένος του κόσμου, τελείως ασυγκίνητος από τας ματαίας χαράς και απολαύσεις, έχοντας όλην την ψυχή του δοσμένην εις τον Θεόν… Κέντρο των πόθων του και καρδία της καρδίας του ήταν η θεία Μετάληψις…».
(Αναλυτικά βιογραφικά στοιχεία και αποσπάσματα των λόγων του παππού μπορεί κανείς να βρει στο βιβλίο «Εμπειρία Αγιότητος», που επιμελήθηκε ο ιερέας Ανδρέας Αγαθοκλέους και κυκλοφορεί από το Ησυχαστήριο της Αγίας Τριάδος, Λιθροδόντα.)
Στην παρουσίαση αυτή έχουν διατηρηθεί τα προφορικά στοιχεία της συζήτησης. Οι ομιλητές αναφέρονται σε πλήθος πνευματικών ζητημάτων (π.χ. η αναγνώριση της αγιότητος, η πνευματική πατρότητα, η άσκηση στον κόσμο), χωρίς ωστόσο να τα εξαντλούν. Επειδή τα θέματα αυτά σχετίζονται άμεσα με το βίο του παππού του Παναγή και την αίσθηση όσων τον γνώρισαν ότι είχαν μπροστά τους ένα σκεύος εκλογής, ένα ζωντανό φορέα της Χάριτος, διατηρήθηκαν και μένει στον αναγνώστη να τα προσεγγίσει με πνευματική διάκριση και πνεύμα διδαχής.
Στον αναγνώστη οι ομιλητές ανοίγουν ένα παράθυρο στη Βασιλεία. Η θέρμη που χαρακτηρίζει τα λόγια του πατρός Εφραίμ και η πνευματική βεβαιότητά του πως μιλά για έναν άγιο μάς μεταγγίζεται μυστικά αλλά και με έναν εκπληκτικό τρόπο άμεσα. Μας συνεπαίρνει και μας κάνει μετόχους της δικής του εμπειρίας. Όσοι τον γνώρισαν θα θυμηθούν και εμείς οι λοιποί θα γνωρίσουμε έναν άνθρωπο, που έζησε το Θεό. Να έχουμε τις πρεσβείες του παππού του Παναγή και την ευχή του πατρός Εφραίμ. Ως πνευματικά εγγόνια του παππού, ευχαριστούμε τον πατέρα Εφραίμ για τον καρδιακό λόγο του, που μας έφερε ως την άκρη του παραδείσου και μας προσέφερε, με την αρχοντιά και την ευγένεια που τον χαρακτηρίζουν, οσμήν ευωδίας πνευματικής.

Δρ. Νεκτάριος Στελλάκης
π. Ανδρέας: Γέροντα, θέλουμε να μιλήσουμε για την αγιότητα στον κόσμο σήμερα και να μιλήσουμε πιο συγκεκριμένα για τον παππού τον Παναή από τη Λύση, τον οποίον γνωρίσατε, ζήσατε. Πώς μπορεί να συνδυαστεί το ένα με το άλλο και πώς μπορεί να εκφραστεί αυτή η αγιότητα σήμερα; Ας αρχίσουμε με το να μας πείτε πώς γνωρίσατε και πότε τον παππού Παναή;
Γέροντας Εφραίμ: Πρώτα, π. Ανδρέα, να σας πω ότι η αγιότητα είναι κάτι το πολύ φυσικό κατ’ αρχήν. Η αγιότητα δεν είναι μονοπώλιο των μοναχών, όπως μερικοί νομίζουν, ή όποιος είναι στον μοναχισμό παίρνει την αγιότητα και όποιος είναι στον κόσμο δεν μπορεί να πάρει την αγιότητα. Η αγιότητα είναι ο σκοπός όλων των μελών της Εκκλησίας. Όταν εντάσσεται κανένας στην Εκκλησία, από την ημέρα που βαπτίζεται μέχρι το τέλος της επίγειας ζωής του, οπωσδήποτε πορεύεται ή καλείται να πορεύεται προς την αγιότητα. Στον μοναχισμό υπάρχουν επιπλέον προδιαγραφές και προϋποθέσεις. Ο μοναχός εξερχόμενος των αιτίων και αιτιατών δεν παύει να είναι άνθρωπος και δεν παύει να έχει αδυναμίες όπως και δεν παύει ένας που είναι στον κόσμο να έχει τις αδυναμίες του και τα πάθη του. Αυτό το οποίο πραγματικά μπορεί να χρησιμοποιήσει ως όπλο μεγάλο για την αγιότητα είναι η μετάνοια.


Και ο γέρο-Παναής, ο μακαρίτης, δεν σου αποκρύπτω και τώρα σαν μοναχός πολλές φορές τον φέρνω στον νου μου στο κελλί μου που είμαι, και φέρνω αυτήν την μορφή που είχε, αυτήν την ιλαρότητα, την ηρεμία, αυτήν την χαρά, την χαροποιό έκφραση του, αυτόν τον σαββατισμό που είχε μέσα του, που ήταν μέσα στον κόσμο αλλά ήταν και εκτός κόσμου. Ακριβώς αυτή η αίσθηση που είχε στην ακολουθία. Όπως θυμάσαι που καθόταν με σταυρωμένα τα χέρια και έλεγε τον Εξάψαλμο. Αυτή η ώρα του Εξάψαλμου ήταν για μένα μια ιερουργία. Όταν κάναμε αγρυπνίες, φοιτητές λαϊκοί τότε, ερχόταν ο Παναής. Μόλις τον βλέπαμε να μπαίνει στην Εκκλησία λέγαμε «ευτυχώς που ήρθε ο Παναής να πει τον Εξάψαλμο να μας ευχαριστήσει».
π. Ανδρέας: Το θυμάμαι. Και να πω και τούτο. Ως λαϊκός που ήσαστε τότε, ήσαστε από τους πρωτεργάτες που αναπτυχθήκαν οι αγρυπνίες μέχρι τις μία η ώρα στην Λάρνακα. Γιατί τότε οι κληρικοί δεν ήξεραν.


Γέροντας Εφραίμ: Ήταν τότε μια μεταβατική περίοδος που άρχισε και η Κύπρος να μπαίνει μέσα στο πνεύμα της πατερικής παραδόσεως. Και τότε ζήσαμε και εμείς στην περίοδο που άρχισαν να εκδίδονται τα πατερικά βιβλία, άρχισε το Άγιον Όρος να φαίνεται. Τότε ήταν που ο π. Βασίλειος, ο π. Γεώργιος Καψάνης, οι αγιορείτες κατέβαιναν στην Αθήνα. Ήταν η παρουσία του Γέροντος Πορφυρίου, ήταν ακόμα και η μυστική παρουσία του παπά-Θανάση από το Σταυροβούνι, που οπωσδήποτε με ένα μυστικόν τρόπο ήταν μια σοβαρή παρουσία. Τότε άρχισε αυτό το πράγμα να αξιοποιείται και θεολογικά. Και αρχίσαμε και εμείς με τον ενθουσιασμό μας και την αγάπη μας και μεταφέραμε κάτι το οποίο δεν ήταν ξένο, όπως μερικοί νομίζουν, της κυπριακής παραδόσεως. Η αληθινή Κυπριακή παράδοση ποιά ήταν; Ήταν ο π. Κυπριανός Σταυροβουνιώτης. Αυτοί οι άνθρωποι εβίωσαν το πνεύμα το πατερικό και το μετέφεραν. Και θυμάμαι ο παπά -Αγγελής της Τερσεφάνου, που ήταν ένας απλός παπάς, με την αγραμματοσύνη του αλλά με μια συγκρότηση πνευματική. Τον ανέκρινα για να δω πώς απέκτησε μια ιερατική αξιοπρέπεια και ιερατική ζωή. Αυτή την απέκτησε όταν πήγε στο Σταυροβούνι. Μου είπε «μόλις χειροτονήθηκα με έστειλαν στο Σταυροβούνι και εκεί έκανα λίγο καιρό. Εκεί έμαθα να λειτουργώ. Εκεί έμαθα όλη την πατερική ζωή, χωρίς να καταλάβω ότι αυτό ήταν η πατερική ζωή, αλλά αυτό μάθαμε». Δεν είχε τότε ιερατικές ή θεολογικές σχολές. Ακριβώς η παρουσία της πατερικής ζωής ήταν η παρουσία του μοναχισμού. Μέσα από τους απλούς μοναχούς περνούσε στους απλούς ανθρώπους. Ο γέρο Παναής, ο μακαρίτης, για μένα ο Όσιος Παναής, ήταν αυτός ο οποίος πήγαινε για να γίνει μοναχός. Για διαφόρους λόγους που είναι προσωπικοί, εμένα μού τους είπε, δεν έγινε μοναχός. Ήταν τότε η διαμάχη του παλαιού ημερολογίου. Αυτός ο άνθρωπος ήταν τόσο φιλήσυχος που δεν μπορούσε να αντέξει τους φανατισμούς μέσα στο μοναστήρι γι’ αυτό και δεν ήταν έτοιμος να γίνει μοναχός.
π. Ανδρέας: Και ο πνευματικός του τού είπε να μείνει.
Γέροντας Εφραίμ: Βέβαια. Ο πνευματικός του, ο παπά-Κυπριανός, του είπε: «κάτσε εκεί που είσαι και θα βρεις αυτό που θέλεις, εκεί στο σπίτι σου». Στη Λύση που ήταν, όπως ο ίδιος μας έλεγε, έκανε τις δουλειές του, αλλά το πρώτο ήταν εκεί στην εκκλησία. Λάτρευε την Παναγία της Λύσης. Θυμάμαι τον ρώτησα: «Γέρο-Παναγή είδες την Παναγία;» Τότε ήμουν λαϊκός. Μου λέει: «Την Παναγία δεν την είδα, αλλά πολλές φορές την αισθάνθηκα την Παναγία. Και με παρηγόρησε άπειρες φορές». Ήταν ακριβώς ένας άνθρωπος που δεν ήθελε να δει όνειρα και οράματα, όπως μερικοί θέλουν. Αλλά βίωνε τη χάρη του Παναγίου Πνεύματος. Αυτός ο άνθρωπος και στους γάμους είχε την ίδια έκφραση. Και στις κηδείες πάλι με την ίδια έκφραση. Και στις ακολουθίες και τις λειτουργίες ήταν πάντα με την ίδια έκφραση: την έκφραση της ειρήνης. Έβλεπες ότι αυτός ο άνθρωπος ήταν ένα δοχείο του Αγίου Πνεύματος. Και τώρα που είμαι μοναχός, σου ομολογώ, τον φέρνω στη μνήμη μου. Πραγματικά αυτό που λέγει ο Απ. Παύλος ότι ο καρπός του Πνεύματος είναι «αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρυστότης, αγαθοσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια», αυτά τα είχε στο πλήρωμα τους αυτός ο άνθρωπος. Πηγαίναμε και καθόμαστε εκεί και μας έλεγε τόσα ωραία πράγματα παραβολικά, τόσα ωραία παραδείγματα. Κατ’ αρχήν δεν σταματούσε από την προσευχή και από την μελέτη. Αυτή ήταν η μόνη του απασχόληση. Όταν γέρασε, μετά την προσφυγιά που δεν έκανε τίποτε, δεν δούλευε. Γιατί προηγουμένως ήταν άνθρωπος φιλόπονος, δούλευε πολύ στα χωράφια. Δεν ήταν κανένας τεμπέλης ή ήταν μόνο νεωκόρος της εκκλησίας. Ήταν άνθρωπος της φιλοπονίας και της εργασίας. Και αυτό το οποίο έκανε τράβηξε πολύ κόσμο κοντά του. Πάρα πολύ ελκύσθηκαν και ωφελήθηκαν και πολλοί μοναχοί, ιδιαίτερα μοναχές, έγιναν εξαιτίας του γέρο-Παναή. Βέβαια και ο Βασίλης και η αδελφή του, η Τρυφωνού, ήταν ενάρετοι άνθρωποι αλλά ο Παναής ήταν κάτι το ξεχωριστό.

Δέχεται ο Θεός τον διάβολο σε μετάνοια;

Η ακόλουθη διήγησις που προέρχεται μάλλον από κάποια λιγότερο γνωστή παραλλαγή της συστηματικής συλλογής του Γεροντικού* σκοπό έχει να διδάξη πόσο μεγάλη είναι η φι­λανθρωπία του Θεού και ότι κανένας αμαρτωλός δεν πρέπει να απελπίζεται, ακόμη κι αν νομίζη ότι έχει γίνει όμοιος στην αμαρτία με τον διάβολο.
***
Κάποιος άγιος γέρον­τας, μεγάλος και διο­ρατικός, έχοντας νική­σει και ξεπεράσει ό­λους τους πειρασμούς των δαιμόνων, είχε λά­βει το χάρισμα να βλέπη οφθαλμοφανώς το πώς επιδρούν στην ζωή των ανθρώπων οι άγγελοι και οι δαίμονες· πώς δηλ. ο καθέ­νας από την πλευρά του αγωνίζονται για την ψυχές των ανθρώπων. Ήταν δε τόσο μεγάλος και υψηλός στην αρετή, που τα ακάθαρτα πνεύματα τον υπολόγιζαν πολύ και συστέλλονταν μπροστά του. Πολλές φορές τα κορόιδευε και τα ύβριζε θυμίζον­τας τους την πτώσι τους από τους ουρα­νούς και την αιώνια κόλασι του πυρός που τα περιμένει.

Οι δαίμονες λοιπόν μιλούσαν με θαυμασμό για τον μεγάλο γέ­ροντα κι έλεγαν ότι κανένας να μη τολμήση στο εξής να παλέψη μαζί του ή έστω και να τον πλησίαση, μη τυχόν και πληγωθή από τον γέροντα, διότι έχει ανέλθει σε μεγάλο πλούτο απάθειας και έχει τύχει της θεώσεως με την χάρι του Παναγίου Πνεύ­ματος.
Ενώ λοιπόν έτσι είχαν τα πράγματα, κάποιος δαίμονας ρωτά έναν σύντροφο του:
— Αδελφέ Ζερέφερ (διότι αυτό ήταν το όνομα εκείνου του δαίμονος), αν κάποιος από εμάς μεταμεληθή, τον δέχεται ο Θεός σε μετάνοια; Ναι ή όχι; Και ποιος άραγε να το γνωρίζη αυτό;
Και αποκρίθηκε ο Ζερέφερ:
—Θέλεις να πάω στον μεγάλο γέροντα που δεν μας φοβάται, να τον ρωτήσω τάχα σχετικά μ' αυτό και να τον δοκιμάσω;
—Πήγαινε, αλλά πρόσεχε πολύ, γιατί ο γέροντας είναι διορατικός και θα καταλάβη ότι πηγαίνεις με δόλο και δεν θα πεισθή να ρωτήση τον Θεό. Αλλά πήγαινε και ή τα καταφέρνεις ή απλώς δοκιμάζεις και φεύγεις.


Πήγε λοιπόν τότε ο Ζερέφερ σ' εκείνον τον μεγάλο γέροντα και αφού πήρε σχήμα ανθρώπου, θρηνούσε και οδυρόταν μπρο­στά στον γέροντα. Ο Θεός δε θέλοντας να δείξη ότι δεν αποστρέφεται κανέναν που να έχη μετανοήσει, αλλά δέχεται όλους ό­σους προστρέχουν σ' Αυτόν, δεν αποκάλυ­ψε στον γέροντα τα σχετικά με τον δόλιο δράκοντα. Έτσι εκείνος τον έβλεπε σαν άνθρωπο και τίποτε περισσότερο. Γι' αυτό και τον ρώτησε:


—Για ποιο λόγο κλαις, άνθρωπε, και θρηνείς από τα κατάβαθα της καρδιάς σου, ραγίζοντας έτσι με τα δάκρυα σου και την καρδιά μου;
—Εγώ, πάτερ άγιε, δεν είμαι άνθρω­πος, αλλά, όπως μου φαίνεται, διάβολος πονηρός, λόγω του πλήθους των εγκλημά­των μου.
— Και τι θέλεις να κάνω για σένα, αδελφέ; (Διότι νόμιζε ότι από μεγάλη ταπείνωσι αυτοαπεκαλείτο δαίμων ο άνθρωπος, αφού ο Θεός δεν του είχε φανερώσει ακό­μη τι συνέβαινε στην πραγματικότητα).
—Τίποτε περισσότερο δεν σου ζητώ, άνθρωπε του Θεού, παρά να παρακάλεσης πολύ τον Κύριο και Θεό σου να σου φανέρωση αν δέχεται τον διάβολο σε μετάνοια. Διότι αν δέχεται εκείνον, τότε θα δεχθή κι εμένα που δεν υστερώ σε τίποτε από λόγου του.
—Να κάνω όπως θέλεις. Για την ώρα ό­μως πήγαινε σήμερα σπίτι σου κι έλα αύριο εδώ να σου πω το θέλημα του Θεού.


Και σαν έγινε αυτό, άπλωσε τα χέρια ο γέροντας εκείνο το βράδυ και παρακάλεσε τον φιλάνθρωπο Θεό να του φανέρωση αν δέχεται τον διάβολο σε μετάνοια. Κι αμέ­σως του παρουσιάστηκε άγγελος Κυρίου, φωτεινός σαν αστραπή, και του λέει:Τάδε λέγει Κύριος ο Θεός σου: «Γιατί με παρακαλείς για χάρι του δαίμονα; Και γιατί ήρθε αυτός δολίως να σε πειράξη;»Και πώς ο Κύριος δεν μου αποκάλυ­ψε την περίπτωσι, αποκρίθηκε ο γέροντας, αλλά μου την απέκρυψε, ώστε να μη την αντιληφθώ;
Μη λυπηθής γι' αυτό το πράγμα. Διό­τι πρόκειται για κάποια θαυμαστή οικονο­μία του Θεού προς ωφέλειαν των αμαρτω­λών, ώστε να μην απελπίζωνται. Διότι κα­νέναν από εκείνους που προσέρχονται σ' Αυτόν δεν τον αποστρέφεται ο υπεράγαθος Θεός, ακόμη κι αν αυτός είναι ο ίδιος ο Σατανάς και διάβολος.
Επίσης γίνεται αυτό για να φανή η σκληρότης και απόγνωσις των δαιμόνων. Όταν λοιπόν έλθη, μη τον σκανδαλίσης απ’ την αρχή, αλλά πες του τα εξής: «Για να καταλάβης ότι ο Θεός είναι φιλάνθρωπος και κανένα από όσους προστρέχουν σ' Αυτόν δεν τον απο­στρέφεται, ακόμη κι αν αυτός είναι δαίμων και διάβολος, υποσχέθηκε και σένα να σε δεχθή, εάν βέβαια φύλαξης αυτά που σε προστάζει». Και τότε θα σου πη: «Ποια εί­ναι αυτά;» Κι εσύ να του πης: «Ο Κύριος και Θεός γνωρίζει πολύ καλά ποιος είσαι και από πού ήρθες, για να Τον δοκιμάσης. Διότι εσύ είσαι το αρχαίο κακό, που από την υπερηφάνεια σου δεν έχεις μάθει να γί­νεσαι καινούργιο καλό.
Πώς λοιπόν θα μπόρεσης να ταπεινωθής και να βρης έλεος με την μετάνοια; Για να μην έχης όμως πρόφασι απολογίας ενώπιον Του κατά τη ημέρα της κρίσεως ότι δήθεν ήθελες να μετανοήσης κι ο Θεός δεν σε δέχθηκε, πρόσε­χε στα λόγια μου, πώς πρέπει ν' αρχίσης τη σωτηρία σου. Ο Κύριος είπε να καθήσης επί τρία χρόνια σε ένα τόπο ακίνητος και στραμμένος μέρα-νύχτα προς ανατο­λάς και να φωνάζης εκατό φορές με δυ­νατή φωνή: Ο Θεός, ελέησόν με το αρχαίον κακόν και πάλι άλλες εκατό φορές με δυνατή φωνή: Ο Θεός, ελέησόν με το βδελύγμα της ερημώσεως και πάλι άλλες τό­σες Ο Θεός, ελέησόν με την εσκοτισμένην απάτην. Αυτά να τα φωνάζης αδιάκοπα, γιατί δεν έχεις σώμα για να κουρασθής και να λιποψυχήσης. Όταν δε τα κάνης αυτά με ταπείνωσι, τότε θα επανέλθης στην αρ­χαία τάξι και θα συγκαταριθμηθής με τους αγγέλους του Θεού». Αν λοιπόν συμφωνήση μαζί σου να τα κάνη αυτά, δέξου τον σε μετάνοια. Αλλά γνωρίζω καλά ότι το αρ­χαίο κακό δεν γίνεται καινούργιο καλό.
Γράψε όμως αυτά που θα συμβούν, για να σώζωνται μέχρι των εσχάτων ημερών, ώστε να μη απελπίζωνται όσοι θέλουν να μετα­νοήσουν. Διότι αυτή η διήγησις θα συντέ­λεση πάρα πολύ στο να πληροφορηθούν οι άνθρωποι ότι είναι εύκολο να μην απελπί­ζωνται για την σωτηρία τους.
Αυτά είπε ο Άγγελος και ανέβηκε στους ουρανούς. Την άλλη μέρα πρωί-πρωί ήρθε ο δαίμων και άρχισε από μακριά να θρηνή υποκριτικά και να χαιρετά τον γέροντα. Ο γέροντας από την αρχή δεν ξεσκέπασε την μηχανορραφία του, μόνο έλεγε από μέσα του: «Κακώς ήρθες κλέφτη, διάβολε, σκορ­πιέ, αρχαίο κακό, το ιοβόλο φίδι το παμ­πόνηρο». Έπειτα του λέει:

— Γνώριζε ότι παρεκάλεσα τον Κύριο καθώς σου υποσχέθηκα και ότι σε δέχεται σε μετάνοια, εάν βέβαια εκτέλεσης αυτά που σε διατάζει δι' εμού ο κραταιός και πανίσχυρος Θεός.
Και ποια είναι αυτά που ώρισε ο Θε­ός να κάνω;
Ο Θεός προστάζει να σταθής σ' ένα τόπο για τρία χρόνια στραμμένος προς α­νατολάς και να φωνάζης νύχτα-μέρα επί τρία έτη εκατό φορές: Ο Θεός, ελέησόν με, το βδέλυγμα της ερημώσεως, άλλες τόσες φορές: Ο Θεός, ελέησόν με, την εσκοτισμένην απάτην κι άλλες τόσες Ο Θεός, ελέη­σόν με, το αρχαίον κακόν, και όταν τα κά­νης αυτά, θα σε συναριθμήση με τους αγγέ­λους του.
Τότε ο Ζερέφερ, ο υποκριτής της μετα­νοίας, ακούγοντας τα αυτά, γέλασε αμέ­σως δυνατά και λέει:

— Βρε σαπρόγερε, αν ήταν να αποκαλέ­σω τον εαυτό μου βδέλυγμα της ερημώσε­ως και αρχαίο κακό και εσκοτισμένη απά­τη, θα το έκανα μια και καλή από την αρχή και θα σωζόμουνα.
Τώρα εγώ αρχαίο κα­κό; Μη γένοιτο! Και ποιος το λέει αυτό; Εγώ είμαι αρχαίο καλό και πολύ καλό μά­λιστα. Και δηλαδή τώρα, όσο είμαι ακόμα θαυματουργός και όλοι με φοβούνται και υποτάσσονται σε μένα, να αποκαλέσω εγώ ο ίδιος τον εαυτό μου βδελύγμα της ερη­μώσεως και εσκοτισμένη απάτη και αρχαίο κακό; Όχι, γέροντα! Όχι, όσο εξουσιάζω τους αμαρτωλούς, να γίνω εγώ δούλος αχρείος, ταπεινός και ευτελής με την μετά­νοια! Όχι, γέροντα! Όχι, γέροντα! Όχι, μη γένοιτο να καταντήσω εγώ σε τέτοια ατιμία!
Αυτά είπε το ακάθαρτο πνεύμα και εξαφανίστηκε αλαλάζοντας. Ο γέροντας τότε σηκώθηκε να προσευχηθή ευχαριστώντας τον Θεό και λέγοντας:

— Αλήθεια είπες, Κύριε, ότι αρχαίο κα­κό καινούργιο καλό δεν γίνεται.


Αυτά, αγαπητοί μου, δεν τα διηγήθηκα έτσι απλώς και τυχαία, αλλά για να πληροφορηθήτε το μέγεθος της αγαθότητος του Δεσπότου Χριστού· ότι δηλ. εάν και τον διάβολο δέχεται σε μετάνοια, πόσο μάλλον τους ανθρώπους, που για χάρι τους έχυσε το ίδιο Του το αίμα.


* Κείμενο βλ. Ξένης Μοναχής, Πορεία προς Ουρανόν, Αθήναι 1973, σελ. 41